و در آخر دو پیگیری برای اندازه گیری متغیر نشانگان افت روحیه ۴ هفته و ۸ هفته بعد از اتمام مداخله برای بررسی روند تغییرات صورت گرفت.

۳-۱۱ ملاحظات اخلاقی
- حضور داوطلبانه زنان در جلسات شناختدرمانی هستینگر و کسب رضایت آگاهانه کامل آن‌ها بدون اجبار و تهدید، تطمیع و اغوا برای شرکت در جلسات، در غیر این صورت رضایت اخذ شده باطل و هیچ اثر قانونی بر آن مترتب نیست و در صورت بروز هر گونه خسارت، مسئولیت آن متوجه پژوهشگر خواهد بود.
- اعلام داوطلبانه بودن شرکت در این جلسات و اینکه آزمودنی در هر زمان که مایل باشد میتواند از شرکت در تحقیق انصراف دهد. در صورت انصراف، پژوهشگر مکلف است مواردی را که ترک تحقیق، تبعات نامطلوبی نصیب آزمودنی مینماید به ایشان تفهیم نموده و او را حمایت کند.
- بیان کامل روش اجراء، هدف انجام تحقیق، زیانهای احتمالی، فواید و ماهیت و مدت تحقیق به آزمودنی و پاسخ قانع‌کننده به سئوالات او برای درک و تفهیم بیشتر آزمودنی.
- محرمانه نگه‌داشتن اطلاعات و نام افراد به عنوان راز در پژوهش و تعهد به حفظ اسرار زنان و عمل به این تعهد.
- نحوه ارائه گزارش یا اعلام نتیجه تحقیقات باید متضمن رعایت حقوق مادی و معنوی عناصر ذیربط (آزمودنی، پژوهشگر، پژوهش و سازمان مربوطه) باشد.
- در تحقیقات درمانی میزان ضرر و زیان باید کمتر از منافع تحقیق باشد.
- هر گونه صدمه جسمی و زیان مالی که در پی انجام تحقیق بر آزمودنی تحمیل شود بایستی مطابق قوانین موجود جبران شود.
- انجام روش‌های گوناگون تحقیق نباید مغایر با موازین دینی و فرهنگی آزمودنی و جامعه باشد.
- چنانچه پژوهشگر در خلال تحقیق متوجه شود که آزمودنی به هر علت با خطر تهدیدکننده‌ی جانش مواجه است، موظف است مداخله مقتضی صورت دهد.
فصل چهارم
توصیف و تحلیل داده‌ها
۴-۱- مقدمه
هدف از پژوهش حاضر پاسخ‌گویی به این سؤال بود که آیا شناخت درمانی هستینگر در کاهش نشانگان افت روحیه افراد مبتلا به ویروس نقص ایمنی انسان مؤثر است؟ که با بهره گرفتن از طرح پژوهشی تک موردی صورت گرفت. روش های آماری مورد استفاده در این پژوهش شامل درصد بهبودی، اندازه تأثیر و شاخص کوهن میباشد. به منظور سهولت درک یافته های این پژوهش از نمودار نیز استفاده شده است. در طرحهایی مانند طرح پژوهشی حاضر روش ترسیم نمودار مفیدترین و قابل قبول‌ترین روش برای تفسیر نتایج است (وکیل نظری،‌ محمدخانی و دولت شاهی،‌ ۱۳۹۰‌). در ابتدا نتایج پژوهش در قالب توصیف بیوگرافی زنان مبتلا و ویژگی‌های جمعیت شناختی بیماران به صورت جدول ارائه‌شده و سپس تغییر نمرات بیماران را در هر یک از مقیاسهای نشانگان افت روحیه، مؤلفه‌های نشانگان افت روحیه و تحریفات شناختی به وسیله جداول و نمودار نشان داده و روند تغییرات را مورد بررسی قرار می‌دهد.
۴-۲- بیوگرافی زنان مبتلا به ویروس نقص سیستم ایمنی انسان
۴-۲-۱- آزمودنی اول
زینب ۳۵ ساله و اهل حصارک کرج، تحصیلات سیکل و از طبقه اقتصادی-اجتماعی متوسط برخوردار بود. او در سن ۱۶ سالگی ازدواج‌کرده ولی متأسفانه همسر او حدوداً ۴ سال پیش در اثر مصرف بیش از حد مواد و مبتلا شدن به بیماری HIV مثبت در زندان و عود این بیماری و پایین آمدن بیش از حد میزان CD4، فوت کرده بود. او در حال حاضر مجرد و دارای ۲ فرزند یک دختر به نام ستاره ۱۴ ساله و یک پسر به نام کوروش ۱۷ ساله بود. زینب حدوداً ۶ سال پیش علائم این بیماری را در خود دیده بود؛ تب شدید، عرق مداوم بر بدن، ضعف بدنی، حالت تهوع و حالاتی مانند آنفولانزا یا بارداری که خود او میگوید«در اوایل احساس میکردم که سرما خوردهام اما بعد از گذشت چند روز بعضی از علائم کم شده بود ولی همچنان علائمی مانند حالت تهوع وجود داشت همسرم من را پیش دکتر همیشگی خود برد اوایل احساس میکردم که باردار شدهام دکتر علائم بدنی من را بررسی کرد و متوجه شد که احتمالا من هم به بیماری همسرم مبتلا شدهام. به صورت پنهانی به همسرم گفت: حتما او را به مرکز انتقال خون ببر تا خون او را آزمایش نمایند این زن جوانه مواظبش باش در صورتی که من داشتم حرفهای آن‌ها را میشنیدم ولی از حرفهای دکتر سر در نمیآوردم و واقعا نمیدانستم بیماری همسرم چیست، زیرا او حرفی به من نمیزد. ما با هم رابطه صمیمی نداشتیم. بعد از آنجا به بیمارستان رفتیم خونم را آزمایش کردند و بعد از گذشت چند روز جواب آزمایش آمد و گفتند مشکلی نیست. چند روز بعد علائم محو شد و خیالم راحت شد که مشکلی نیست (در صورتی که مراجع دوران پنجره را سپری مینموده است). او اذعان میکند چون آگاهی از این بیماری نداشتم متوجه آن نشده بودم.» او میگوید رابطه من با همسرم در اویل ازدواج فقط سه ماه اول خوب بود بعداً متوجه شدم که معتاد است و رابطه جنسی با زنان دیگر دارد ولی به خاطر بچههایم و بیکسی و ترس از تنهایی زبان بر سخن نیاوردم و زندگی را تحمل کردم« لازم به ذکر است که خانواده زینب با ازدواج آن‌ها موافق نبودند و از همان اوایل او را طرد کرده و کنار گذاشتند. او همیشه احساس تنهایی شدید میکرد تا زمانی که اولین فرزندش به دنیا آمده و تمام احساسات خود را سرکوب کرده و وابستگیاش را به سوی فرزند خود اعمال کرده است. بعد از گذشت یک سال و نیم از زمان اولین آزمایش در اثر عود علائم و آگاهی از مبتلا شدن همسرش به بیماری HIV مثبت به مشاوره مراجع کرده و بعد از دادن آزمایش متوجه بیماری خود یعنی ابتلا به ویروس نقص سیستم ایمنی شده است.
زمانی که او متوجه بیماری خود میشود بیان میکند که احساس کرده تمام دنیا بر سرش خراب شده است» احساس کردم دنیا بر سرم خراب شده است و حالا با این دو فرزند که کسی را ندارند و پدری هم بالا سرشان نیست چه کار کنم آن‌ها هم مثل من بیکس و تنها میشوند. چه جوری این مسئله را با دیگران و فرزندانم در میان بگذارم آن‌ها در مورد من چه فکری خواهند کرد. در آن روزها چندین بار فکر خودکشی به سرم آمد تا خودم را از دنیای نکبت‌بار رها کنم ولی به یاد فرزندانم میافتادم و پشیمان میشدم و میگفتم آن بندههای خدا چه گناهی کردهاند که مثل من باید تقاص پس بدهند.»
زینب در زمان مداخله در حال انجام درمان پزشکی بود. بعد از پر کردن پرسشنامه نشانگان افت روحیه افراد مبتلا و حاضر در مرکز بهداشتی درمانی و زینب با تماس مشاور برای فراخوان شرکت در جلسات مشاوره و بررسی ملاک‌های شمول یکی از سه نفری بود که جهت مداخله انتخاب شد بعد از پر کردن فرم رضایت‌نامه به صورت آگاهانه و داوطلبانه جلسات مداخله را شروع کرد.
اندازه‌گیری‌های اولیه حاکی از وجود میزان بالای نشانگان افت روحیه (نمره ۴۸، با نقطه برش بیشتر از ۳۰) و تحریفات شناختی (نمره ۴۰) بود. لازم به ذکر است به منظور بررسی تشخیص افتراقی افسردگی و نشانگان افت روحیه، پرسشنامه افسردگی بک (II-BDI) نیز در اندازه‌گیری اولیه بر روی زینب اجرا شد که نمره ۱۱ حکایت از عدم وجود افسردگی دارد.
در آیتمهای مورد بررسی در پرسشنامه نشانگان افت روحیه نیز مواردی از قبیل احساس گناه (در مورد ازدواج اشتباه، سکوت در این سالها، فرزند دار شدن و مبتلا به بیماری)، احساس بیمسئولیتی در زندگی، اضطراب مرگ و بیارزشی نمرات بالایی را کسب کرد. زینب به گونهای در خاطرات، وقایع و افکار گذشته غوطهور شده بود و معتقد است که تو این چند سال در مورد افکار و گذشته خود با کسی صحبت نکرده و هر وقت افکارش به ذهنش میآمدند سعی کرده فراموش کند و برای کسی بازگو نکند. به گونهای که این افکار بر روی خوابها و رویاهای او اثر گذاشته بودند. او در این چند سال منتظر مرگ خود بوده در صورتی که در ظاهر چیز دیگری را نشان میداد تا این که در حین جلسات و صحبت در مورد مفاهیم وجودی و پر کردن پرسشنامه در این باره صحبت کرد. او از اضطرابهای مداوم ناشی از مرگ و مجازات او در آن دنیا به علت مبتلا به این بیماری، تنهایی و مجازات کردن بیش از این توسط خدا رنج میبرد او بیان میکند« هیچ گاه نمیتوانم در مورد آینده برنامه ریزی کنم زیرا من به زودی خواهم مرد و آیندهای نخواهم داشت من شاید فردا نباشم». او در مقابل بیماری کاملاً روحیهی خود را باخته بود و در طی این ۶ سال فقط توانسته بود که همه چیز را انکار و سرکوب کند و با ترس نهفته در درون خود زندگی کند. او همیشه از خودش میپرسد «که چرا من باید مبتلا شوم، من که از اول زندگی این همه در زندگی سختی کشیده بودم واقعا برایم کافی نبود؟ چرا خدا با من این کار را میکند».
او در زمان مرگ همسرش در کنار او بوده است. همسرش در ماه های آخر به صورت دردناک با بیماری خود دست و پنجه نرم میکرده و چون اعتیاد شدید داشته وضعیت بیماری‌اش شدیدتر بوده است. او میگوید «همسرم بسیار لاغر شده بود و درد میکشید، پرستارها به او رسیدگی نمیکردند و من همه چیز او در آن روزها بودم همیشه از من حلالیت میطلبید و می گفت برایم از بقیه حلالیت بطلب. از مرگ میترسید و دوست نداشت بمیرد همسرم در روزهای آخر آرزوی زندگی دوباره را میکرد تا همه چیز را جبران کند دیگر نه نای حرف زدن داشت و نه نای زنده ماندن تا این که در بغلم میمیرد. »
همین دوران و آن روزها باعث شده بود تا زینب از مرگ، از عود بیماری و بی‌کسی بترسد و نتواند با این افکار و حالات خود کنار بیاید در مورد خدا دچار ابهام شده بود. طبق گفتههایش در گذشته او زنی با ایمان و باخدا بوده و در هر لحظه از زندگیاش در مقابل مشکلاتش به خدا پناه برده است، او به سید بودن خود اعتقاد فراوان داشت ولی در طی این چند سال خدا را فراموش کرده و به نحوی خدا را ضد خود میدانست، جوری که انگار خدا میخواهد همه چیز را برای او دشوار کند. البته در ظاهر با اطرافیان هیچ‌گاه این حالات را نشان نمیداد. حتی او در اولین جلسات هم دم از باخدا بودن و من سید هستم و غیره میزد؛ ناگهان همه چیز در سینه او منفجر شد و تمام این چیزها را بیان کرد. علاوه بر این آیتمهای پرسشنامه تحریفات شناختی نشان میداد که او دارای باورهای غیرمنطقی زیادی است از قبیل این که: «من همیشه بدبخت و بدشانسم این را از اول زندگیام باور دارم»، «من مسئول مرگ همسرم هستم باید جلوی کارهای او را میگرفتم»، «دیگر هیچگاه نمیتوانم زندگی خوبی داشته باشم» و« احساس گناه میکنم چون باید زندگی خوبی برای همسرم و فرزندانم فراهم میکردم».
زینب برای این که در این مدت آرامش یابد همیشه سعی کرده به گذشته و افکارش فکر نکند ولی به قول خودش دست از سر او بر نمیداشتند و گاهی تمام روز مجبور بوده فکر کند و گاهی از خستگی شدید پنهانی گریه کرده است و بعد که آرام شده به خودش میگفته چیزی نشده. او مبتلا شدن به این بیماری و وضع زندگی اسفبار خود را ناشی از نارضایتی والدین از ازدواجش، طرد خودش توسط آن‌ها و آه مادرش میدانست.
در طی جلسات سعی بر این شد تا بر روی مفاهیم وجودی به خصوص تنهایی، مسئولیت و اضطراب مرگ کار شود و تمرکز جلسات درمان بر ریشهیابی احساس گناه، ترس از مرگ و تنهایی و ترس از عود شدید بیماری، تلاش برای پذیرش این اضطراب‌های اصیل وجودی و عدم انکار آن، ریشه‌یابی افکار و باورهای غیرمنطقی، شناخت، پذیرش و سعی در تغییر آن‌ها و معنا یافتن زندگی و پیش‌بینی آینده و برنامه‌ریزی برای آن بود. او در جلسات به این نتیجه رسیده بود که اگر به این جا رسیده و مبتلا به این بیماری شده و یا با همسرش ازدواج کرده همه ناشی از تصمیمی بوده که خود گرفته و باید تا هرکجا که شده مسئولیت آن را بپذیرد. او سعی کرد بفهمد مرگ چیزی است که برای همه اتفاق میافتد و هیچ‌گاه نمیشود آن را فراموش کرد. معنای تنهایی را فهمید این که تنهایی جز لزومات زندگی و ما همه تنهاییم. دیگر از مرگ و حرفهای مردم نمیترسید. به زندگی علاقه پیدا کرده بود و در جلسه آخر چند دقیقه با خدا صحبت کرد و دعای بسیار زیبایی را کرد.« خدایا من پذیرفتم که هر کار تا آلان انجام داده‌ام خودم مسئول آن بوده‌ام و از این به بعد میخواهم زندگی زیبایی را برای خود و فرزندانم فراهم کنم. میخواهم گذشته را فراموش کنم و فقط به آلان و آینده‌ام بیاندیشم. خدایا همسرم را ببخش و بیامرز و به من عمری طولانی و با عزت بده تا بتوانم هر آنچه که خود و همسرم برای فرزندانم و زندگیمان انجام ندادیم انجام دهم تا فرزندانم به سرنوشت ما دچار نشوند. «نمره نشانگان افت روحیه و تحریفات شناخت در جلسه اول پیگیری (یک ماه بعد از اتمام مداخله) به ترتیب ۱۶ و ۷۱ و جلسه دوم پیگیری (دو ماه بعد از اتمام مداخله) به ترتیب بود ۱۹ و ۶۹ که نشان میدهد میزان متغیرها در جلسات پیگیری نسبت به جلسات اولیه کاهش یافته است.
۴-۲-۲- آزمودنی دوم
بهار خانمی ۳۰ ساله و در نظرآباد کرج سکونت داشت. تحصیلات بهار دیپلم بود. در حال حاضر شغلی نداشت و خانه‌دار بود. از نظر اقتصادی- اجتماعی در سطح متوسطی قرار داشت. او در سن ۱۸ سالگی ازدواج کرده بود ولی همسرش به علت اعتیاد شدید، از دست دادن کبد خود و مبتلا شدن به این بیماری از طریق روابط نامشروع فوت کرده بود. او فرزندی نداشت. بهار از طریق رابطه با همسرش دچار این بیماری شده بود که حدوداً ۴ سال از مبتلا شدن به این بیماری می‌گذشت. او بعد از آگاهی یافتن از بیماری همسر سریعاً به مشاوره مراجع کرده و بعد از نمونه‌گیری از مبتلا شدن به این بیماری آگاهی یافته بود.
بهار در زمان مداخله در حال انجام درمان پزشکی بود. از بین افراد مبتلا و حاضر در مرکز بهداشتی درمانی بهار یکی دیگر از افرادی بود که پس از بررسی ملاکهای شمول در پژوهش و بعد از پر کردن فرم رضایتنامه به صورت آگاهانه و داوطلبانه جلسات مداخله را شروع کرد.
اندازه‌گیری‌های اولیه حاکی از وجود میزان بالای نشانگان افت روحیه (نمره ۵۸، با نقطه برش بیشتر از ۳۰) و تحریفات شناختی (نمره ۳۵) بود. لازم به ذکر است به منظور بررسی تشخیص افتراقی افسردگی و نشانگان افت روحیه، پرسشنامه افسردگی بک (II-BDI) نیز در اندازه‌گیری اولیه بر روی بهار اجرا شد که نمره ۱۴ حکایت از عدم وجود افسردگی دارد.
بهار در سن ۱۸ سالگی با پسری درخیابان آشنا و پس از چند ماه با او ازدواج کرده بود او میگوید «پدر و مادم توجهی به من و خواهرم نداشتند پدرم که در کودکی ما را ترک کرد و مادرم هم اهل زندگی نبود و تا آنجایی که به یاد دارم همیشه به فکر خوش گذارانیهای خود بود و کاری به ما نداشت من هم از فرط تنهایی و غمگینی به دوستیهای خیابانی رو آورده بودم تا این که با همسرم آشنا شدم و ازدواج کردیم. بعد از گذشت مدتی فهمیدم که او معتاد است در صورتی که اوایل اصلا در رفتارش نمایان نبود. او از نظر جنسی از طریق من ارضا نمیشد به خاطر همین به زنهای خیابانی و روابط جنسی شدیدی رو آورده بود. هر چی میخواستم از او جدا شوم ولی هیچ گاه نگذاشت و میگفت من تو را دوست دارم با تو بودن چیز دیگری است، او وضع مالی بسیار خوبی داشت و همین عامل باعث شده بود که من در آن خانه بمانم. تا این که در اثر اعتیاد شدید و از دست دادن کبدش و مبتلا شدن به این بیماری فوت کرد.» او معتقد است که در طی این سالها سختی زیادی کشیده است. بعد از فوت همسر باز هم مانند گذشته روی به دوستیهای خیابانی آورده بود این دفعه دیگر به ازدواج فکر نمیکرد فقط سعی میکرد به گونهای خود را از این تنهایی و عذاب وجدان نجات دهد. او از کارها و روابط جنسی بی‌حد و حصر خود خسته شده بود. احساس بی معنا بودن زندگی، پوچی و بی‌هدفی میکرد دوست داشت روزنهای جدید در زندگیاش پیدا شود. از مرگ میترسید و دوست نداشت با این همه گناه بمیرد احساس گناه میکرد و عذاب وجدان او را دیوانه کرده بود.
زمانی که پرسشنامه نشانگان افت روحیه را پر میکرد خیلی دوست داشت با مشاور صحبت کند و از افکار و احساسات پشت ظاهر خود سخن بگوید زمانی که وجود مشاور در مرکز بهداشتی آگاهی پیدا کرد با وجود نشانگان افت روحیه بالا با آمادگی و رضایت در جلسات شرکت نمود.
هنگام پر کردن پرسشنامه، پژوهشگر در حال مشاهده مراجع بود و مشاهده نمود که مراجع با خودش حرف میزند و حالت بغض به خود داشت، آیتمهای پرسشنامه نشانگان افت روحیه نشان داد که او احساس بی‌ارزش بودن، تنهایی، افتادن در مخمصه که نمیتواند هیچ جوری نجات پیدا کند، اضطراب مرگ و احساس آزردگی میکرد. او میگوید«زمانیکه به این بیماری از طریق همسرم مبتلا شدم دیگر احساس کردم که برای خود و دیگران هیچ ارزشی ندارم، زندگی برایم بیمعنا شده بود و همسرم را از دست داده بودم احساس تنهایی شدید میکردم و دوست داشتم همه چیز زود تمام شود ».
آیتمهای پرسشنامه تحریفات شناختی نشان میداد که او دارای تفکرات غیرمنطقی شدیدی است از قبیل: «من سرتا پا عیب هستم و هیچگاه بی عیب نخواهم شد.»، «اشتباهاتم بیشتر از کارهای درستم هست اصلا من کار مفیدی تا به حال انجام نداده ام»،«من برای اذیت شدن به این دنیا آمده ام و تا آخر عمر باید غمگین بمانم»،
محتوای جلسات بر ریشهیابی احساس بی‌معنایی و بیهدفی شدید، احساس بیارزشی، تنهایی، بیمسئولیتی و اضطراب مرگ متمرکز شده بود. از طرفی سعی شد بر روی باورهای غیرمنطقی و تحریفات شناختی او هم کار شود و سعی کند آن‌ها را بپذیرد و باورهای جدید را جایگزین آن کند.
بهار تمام این اتفاقات را به خاطر کوتاهی والدین خود میدانست. « اگر آن ها من را رها نمیکردند هیچ وقت از فرط تنهایی به کارهای زشت و ناپسند روی نمیآوردم، این طوری ازدواج نمیکردم و آلان به این بیماری مبتلا نمیشدم؛ من هیچ گاه آن‌ها را نخواهم بخشید ازشون متنفرم.»
در جلسات اولیه با صحبت کردن و بیان قصههای دردناک خود و ایجاد رابطه صمیمانه با مشاور و درک بعضی مسائل میزان نشانگان افت روحیه کمتر شد اما زمانی که در میانه جلسات متوجه شد که وضعیت او به خاطر بیمسئولیتی خود و عواقب رفتارش هست نه والدین و تنهایی چیزی است که همیشه با آدمی با هرکسی در هر زمانی همراه است و این ما هستیم که با کارهایمان و رفتارمان به زندگیمان معنا میبخشیم، نه دیگران، این ما هستیم که سرنوشت خود را رقم میزنیم و میتوانیم خوب زندگی کنیم تا حسرت گذشته را نخوریم و این ماییم که به زندگی بهای ارزشمندی را میدهیم، نشانگان افت روحیه دوباره افزایش یافت به گونهای که او از خوابهای آشفته وقت و بیوقت خود سخن گفت. روزی او خواب عجیبی را تعریف کرد که ناشی از صحبتهای ما در جلسه بود خواب دیده بود که او در محاکمهای قرار دارد و پدر، مادر و همسرش هم در آن محاکمه بودهاند و همه تقصیرها را به گردن او میانداختند به گونهای که انگار همگی از کارهایی که کرده بودند تبرئه شده بودند و فقط او مانده بود و تمام اعمال و مجازات های او. زمانی که خواب را تعریف میکرد ترس تمام وجودش را فرا گرفته بود؛ ترس از مرگ و تقاص پس دادن به خدا بیش از این، حتی ترس از خوابیدن و دیدن رویاهای وحشتناک دوباره.
او معتقد بود که دارد تقاص کارهای والدینش را پس میدهد و مدام این سؤالات را از خود میپرسید« چرا من؟ من که کودکی بیش نبودم که در چنین خانوادهای به دنیا آمده بودم من با وجود این همه خطرات و شرایط بد خانوادگی چطور میتوانستم خوب باشم و خوب زندگی کنم.» او به شدت از خودش و والدینش عصبانی بود. او مدام حسرت گذشتهی خود را می‌خورد و میگفت «در زندگیام واقعا چیزی ندارم که بخواهم به آن ببالم من واقعا انسان بیارزشی هستم»
پژوهشگر در حرف‌های مراجع متوجه شد که احساس سردرگمی میکند، از اوضاع خود خسته شده، دنبال چیز جدیدی میگردد و احساس میکند در موقعیتی گیر افتاده که هیچ جور نمیتواند از آن رهایی یابد و به دنبال کسی میگردد تا او را نجات دهد. وجود مرگ را در زندگی فهمیده بود و میترسید از این که با بار گناه شدید بمیرد البته گاهی اوقات هم میگفت «من که کاری نکردهام که از مرگ بترسم پدر و مادرم باعث شرایط بد من شده اند» و گاهی میگفت «مرگ ترسناک است زمانی که احساس میکنم در اثر این بیماری کم کم آب می شوم تا بمیرم میترسم؛ از تنهایی اون دنیا میترسم». انگار ضد و نقیضهایی در حرفهایش بود و احساساتش باعث شده بود که او را به هر طرف بکشانند.
کم‌کم در جلسات به این موضوع پی برد که نقشش در زندگی خود به عنوان یک عامل سرنوشت‌ساز گم شده بود و این خودش است که مسئول تمام اشتباهاتش بوده است. او توانست قبول کند از این به بعد هم میتواند زندگی خوبی داشته باشد سعی کرد برای خود اهداف کوتاه مدت و بلندمدتی قرار دهد و برای رسیدن به آن‌ها تلاش کند به قول خودش سعی کرده بود از این دنیایی که برای خودساخته بیرون بیاید و هیچ ترسی از مرگ، تنهایی و طرد شدن توسط دیگران نداشته باشد. میگفت خدا من را بخشیده است پس من هم خودم را خواهم بخشید. او بیماریاش را پذیرفته بود به گونه‌ای که میگفت« HIV عامل اشتباهات من در گذشته بوده هرموقع به یادش میافتم سعی میکنم هیچگاه اشتباه نکنم و اگر اشتباهی کردم آن را بپذیرم». همچنین باورهای غیرمنطقی خود را پذیرفته بود او میگفت آلان که به باورهای نوشته‌شده در برگه از جلسه اول تا آلان نگاه میکنم گاهی اوقات به آن‌ها میخندم که چقدر ساده‌لوحانه فکر و احساس میکردم. او دیگر خود را بدشانس نمیدانست. احساس ارزشمندی میکرد ولی گاهی احساس تنهایی بر او غلبه میکرد که در جلسات پیگیری کاملاً قابل ملاحظه بود. نمره نشانگان افت روحیه و تحریفات شناخت در جلسه اول پیگیری (یک ماه بعد از اتمام مداخله) به ترتیب ۲۰ و ۷۵ و جلسه دوم پیگیری (دو ماه بعد از اتمام مداخله) به ترتیب ۲۲ و ۷۴ بود که نشان میدهد میزان متغیرها در جلسات پیگیری نسبت به جلسات اولیه کاهش یافته است.
۴-۲-۳- آزمودنی سوم
لیلا، ۲۵ ساله ساکن عظیمیه کرج، دارای تحصیلات دیپلم و خانواده او از سطح اقتصادی-اجتماعی خوبی برخوردار بودند. او شغلی نداشت و از طریق رابطه جنسی با دوست پسر خود به این بیماری مبتلا شده بود و حدوداً دو سالی از مبتلا شدن به این بیماری می‌گذشت. پدرش تاجر و مادرش خیاط بود. او بیان می‌کند که زمانی که با دوست پسر خود بوده با او رابطه‌ی جنسی داشته ولی بعد از مدتی (به دلایلی که در ادامه ذکر خواهد شد) دوست پسر خود را رها می‌کند و به او اعلام میکند که با او نخواهد بود، دوست پسر لیلا بعد از شنیدن حرف او و مطمئن شدن از این که لیلا دیگر با او نخواهد بود بعد از اتمام دوستی با یک تماس در همان سال به او میگوید آزمایش خون بدهد و او به بیماری HIV مبتلا شده است. لیلا هم که از همه چیز بی‌خبر بوده به مشاوره میرود و طی آزمایشهای مکرر در طی یک سال یک دفعه متوجه می‌شود که به این بیماری مبتلا شده است.
لیلا در زمان مداخله در حال انجام درمان پزشکی بود. از بین افراد مبتلا و حاضر در مرکز بهداشتی درمانی لیلا یکی دیگر از افرادی بود که پس از بررسی ملاکهای شمول در پژوهش و بعد از پر کردن فرم رضایتنامه به صورت آگاهانه و داوطلبانه جلسات مداخله را شروع کرد. اندازه‌گیری‌های اولیه حاکی از وجود میزان بالای نشانگان افت روحیه (نمره ۵۵، با نمره برش بیشتر از ۳۰) و تحریفات شناختی (نمره ۳۹) بود. لازم به ذکر است به منظور بررسی تشخیص افتراقی افسردگی و نشانگان افت روحیه، پرسشنامه افسردگی بک (II-BDI) نیز در اندازه‌گیری اولیه بر روی لیلا اجرا شد که نمره ۱۴ حکایت از عدم وجود افسردگی دارد.
او قصه خود را این‌گونه شروع کرد: « همه چیز عالی و خوب پیش میرفت. زندگی بسیار خوب و آرومی داشتیم؛ یه جورایی احساس میکردم همه حتی دوستام حسرت زندگی ما را میخورند. پدرم تاجر بود و به کویت میرفت یعنی چند وقت اونجا بود و چند وقت پیش ما. درسته از ما دور بود ولی هیچگاه نمیگذاشت سختی بکشیم وقتی هم بود تمام تلاشش را میکرد تا ما خوش باشیم. همه چیز از ۴ سال پیش شروع شد همه چیز نابود شد و من آلان یک بیچارهام. یک مار زخم خورده از روزگار و خدا»
او ۴ سال پیش در سانحهی تصادف مادر خود را از دست داده بود. پدرش هم افسردگی گرفته بود و اکثر اوقاتش را در کویت میگذراند و کم به ایران میآمد به قول لیلا یک جورایی دخترش را از یاد برده بود. لیلا اکنون در کنار مادربزرگ پیرش زندگی میکرد. از روزگار خسته شده بود و دوست داشت بمیرد. دو بار دست به خودکشی زده بود و هر دو بار نجات یافته بود دیگر جرئت خودکشی نداشت انگار میترسید.
لیلا دو سه سال پیش به علت تنهایی شدید و مراقبت از مادربزرگ مسن از تمام دنیا خسته شده بود به خاطر همین با دختری آشنا شده بود و تمام روزها و شب‌هایش را با او می‌گذراند تا این که از طریق او با پسری به نام سینا آشنا شده بود. کم‌کم این آشنایی تبدیل به روابط صمیمی و جنسی شده بود لیلا بیان میکند که «بسیار به او وابسته شده بودم طوری که تمام غصههایم را فراموش کردم و همه هم و غمم او شده بود». تا دو سال پیش که لیلا متوجه میشود سینا با دختر دیگری دوست و رابطه دارد او بیان میکند «احساس کردم بار دیگر دنیا بر سرم خراب شده و تمام خوشیهای عالم به پایان رسیده و دوباره روزهای بد برمیگردد ». دوباره تنهایی، حسرت خوردن گذشته، دوباره غمگینی و آزردگی. او تصمیم میگیرد سینا را ترک کند زیرا نمیخواست در مخمصه بدتر از این بیافتد. او میگوید سینا قبول نکرده و گفته اگر من را ترک کردی یک روز جبران میکنم تو حق نداری من را ترک کنی تا دو ماه بعد از جدایی سینا به او زنگ میزند و میگوید برو آزمایش بده تو دچار بیماری ایدز شدی. لیلا میگوید من هیچ اطلاع و آگاهی از این بیماری نداشتم تا با پرسش و رفتن به مرکز بهداشتی و .. متوجه شدم این بیماری چیست از زمانی که آزمایش دادم تا جوابش بیاید فقط خدا خدا میکردم که منفی باشد ولی مثبت بود و همه چیز دیگر تمام شده بود.
“زمانی که فهمیدم جواب آزمایشم مثبت است برای بار سوم تمام دنیا بر سرم خراب شد. آخر چرا من؟ چرا این همه بدبختی فقط مال منه خدایا پس تو کجا هستی". افکار او از این قبیل بود: “همش تقصیر پدرم و خداست. خدا من رو دوست ندارد"، “من دارم تقاص چی رو پس میدهم"، “ما که زندگی خوبی داشتیم، من که گناهی نکرده بودم که آلان باید این جور زجر بکشم چرا باید این جوری بشه". به گونهای که دیگر حتی نه نماز میخواند نه از خدا یاد میکرد و میگفت “من دیگر پدری ندارم او باعث شد که من به اینجا برسم” تو این دو سال فقط کارش شده بود نشستن گوشه خونه، فکر کردن، گریه کردن و ترس از این که دیگر فردایی وجود ندارد و او خواهد مرد، ترس از بدتر شدن این بیماری، ترس از تنهایی. خسته شده بود به خاطر همین به خودکشی روی آورده بود همش می‌گفت “کاش مادرم نمیمرد،کاش پدرم نمیرفت و کاش هیج وقت با سینا دوست نمیشدم” به گونهای احساس پشیمانی میکرد. در موقعیتی گیر کرده بود و نمیدانست باید چه کار کند دیگر جرئت خودکشی کردن هم نداشت تا این که یک سال پیش به این مرکز آمده بود و سعی کرده بود با شرکت در جلسات مرکز خود را سرگرم و آرام کند. گاهی افکاری از قبیل انتقام به ذهنش میآمد میگفت “سینا به من خیانت کرده منم باید به دیگران خیانت کنم این را خدا میخواهد” ولی دل و جرئت این کار را نداشت.
آیتمهای نشانگان افت روحیه نشان میداد که لیلا از سردرگمی شدید، احساس درماندگی و شکست در زندگی رنج میبرد. او مدام از ترسهای خود از قبیل ترس از تنهایی، ترس از مرگ و ترس از این که زندگی باز هم برایم بدتر خواهد شد شکوه و شکایت میکرد.

شکل ۴-۱۰- مقایسه تغییرات سرعت ماکزیمم عمودی در برش میانی حفره بین نانوسیالات آب و اتیلن گلیکول در
۰.۰۵ φ = نسبت به تغییرات نسبت منظری
شکل (۴-۱۱) تغییرات ناسلت ماکزیمم نانوسیال را نسبت به تغییرات نسبت منظری برای نسبت حجمی نانوذرات متفاوت درهر عدد رایلی برای هر دو سیال پایهی آب و اتیلن گلیکول نشان میدهد. ناسلت ماکزیمم نانوسیال توسط ناسلت ماکزیمم سیال پایه در ۱L/H= به صورت NU^*_max=NU_max / NU_max,bf بیبعد شده است. مقادیر ناسلت ماکزیمم سیال پایهی آب در ۱L/H= برای اعداد رایلی ۱۰^۵، ۱۰^۶ و ۱۰^۷ به ترتیب برابر با ۸.۴۹۵، ۱۹.۶۹۶ و ۴۵.۱۶۳ و برای سیال پایهی اتیلن گلیکول در ۱L/H= به ترتیب برابر با ۸.۵۴، ۱۹.۹۴۶ و ۴۵.۸۶۷ میباشد. شکل (۴-۷- الف) نشان میدهد که در ۱۰^۵ Ra = مقدار NU^*_max هر دو نانوسیال با افزایش نسبت حجمی نانوذرات درتمام نسبت منظریها بجز از ۰.۲۵L/H= تا ۰.۴L/H= افزایش یافته است. نتایج برای ۱۰^۶ Ra = شکل (۴-۱۱-ب) نشان میدهد که برای مقدار NU^*_max هر دو نانوسیال با افزایش نسبت حجمی نانوذرات افزایش مییابد بجز در ۰.۱L/H= که این مقدار برای همهی نسبتهای حجمی تقریبا با هم برابر است به عبارت دیگر در این نسبت منظری افزایش ذرات نانو تأثیری در مقدار ناسلت ماکزیمم ندارد. همچنین واضح است که برای مخلوط آب -Al₂O₃ از ۰.۲۵L/H= تا ۰.۵L/H= مقدار NU^*_max در ۰.۱φ = رشد بسیار بیشتری از دیگر نسبت منظریها دارد. درحالیکه برای مخلوط اتیلن گلیکول-Al₂O₃ افزایش NU^*_max درتمام نسبت منظریها تقریبایکنواخت است. شکل (۴-۱۱- پ) نیز نشان میدهد که در ۱۰^۷ Ra = مقدار NU^*_max درتمام نسبت منظریها با افزایش نسبت حجمی برای هر دو نانوسیال افزایش مییابد با این تفاوت که این افزایش برای اتیلن گلیکول بیشتر از آب میباشد.

 

شکل ۴-۱۱- تغییرات ناسلت ماکزیمم برای نانوسیالات آب و اتیلن گلیکول نسبت به تغییرات نسبت منظری در نسبت حجمی و رایلیهای متفاوت
شکل (۴-۱۲) تغییرات NU^*_max را نسبت به تغییرات نسبت منظری برای سیال خالص و نانوسیال در ۰.۰۵=φ نشان میدهد. نتایج نشان میدهد که NU^*_max در ۱۰^۵Ra = پس از کاهش اولیه از ۰.۱L/H= تا ۰.۲ L/H=، از ۰.۲L/H= تا ۰.۴L/H= افزایش و سپس تا ۱L/H= بطور منظم کاهش مییابد. همچنین مقدار NU^*_max در ۱۰^۶ Ra = پس از یک افزایش از ۰.۱L/H= تا ۰.۲L/H= بطور منظم تا ۱L/H= کاهش مییابد. درحالیکه NU^*_max در ۱۰^۷ Ra = از ۰.۱L/H= تا ۱L/H= همواره کاهش مییابد. همچنین نتایج نشان میدهد که افزایش NU^*_max نسبت به سیال خالص برای اتیلن گلیکول-Al₂O₃ بیشتر از آب-Al₂O₃ است. باتوجه به شکل مشاهده میشود که همواره مقدار NU^*_max برای نانوسیال بیشتر از سیال خالص است بجز از ۰.۲L/H= تا ۰.۴L/H= برای آب و ۰.۲۵L/H= تا ۰.۳۵L/H= برای اتیلن گلیکون در ۱۰^۵ Ra =.

همـچو فُسـتُق ز اسـتخوان آمــد بــــرون
واژگان: فُستُقی: رنگی است سبز به زردی مایل، شبیه به رنگ مغز پسته. (معین) فُستُق: پسته. (معین)
معنی و مفهوم: خورشید مانند زیبارو یا شاهی با شکوه و همچون پسته‌ای که از پوست بیرون بیاید، از آسمان پسته‌ای رنگ بیرون آمد.
آرایه‌های ادبی: شاهد و شاه هر دو استعاره از خورشید و قبای فستقی استعاره از آسمان است. بیرون آمدن خورشید از آسمان به خارج شدن پسته از پوست آن مانند شده است و پوست پسته را به استخوان مانند کرده است. شاهد و شاه، جناس مذیّل ساخته‌اند.
۳۰ - نعـره‌ی مـرغـان بــرآمــد کــالصـبوح
بــیدلی از بــند جـــان آمـــد بـــــرون
معنی و مفهوم: بانگ مرغان بلند شد که صبوحی کنید و باده بنوشید که عاشقی بی‌دل، از بند جان رهایی یافت.
آرایه‌های ادبی: بی‌دل کنایه از عاشق است.
۳۱ - بــامــدادان ســوی مســجد مــی‌شـدم
پیــری از کـــوی مغــان آمـــد بــــرون
واژگان: مُغان: آتش پرستان را گویند. (برهان)
معنی و مفهوم: هنگام بامداد به سمت مسجد می‌رفتم که پیری از محله‌ی مغان (باده فروشان) بیرون آمد.
۳۲ - مـن بـه بــانـگ مـؤذنــان، کـز خمـکده
بــانـگ مـرغ زنــد خـوان آمــد بــــرون
معنی و مفهوم: من مشغول گوش دادن به بانگ اذان مؤذّنان بودم که از خمکده صدای جام شراب یا صدای مغنیان و مطربان بلند شد.
آرایه‌های ادبی: مرغ زند خوان کنایه از بلبل است و این جا استعاره از جام شراب یا مغنیان است .( جام شراب را به شکل مرغ می‌ساختند.)
۳۳ - عـاشـقی تــوبــه شکسـته همـچو مــن
از طـــواف خمسِـــتان آمــــد بــــرون
معنی و مفهوم: آن‌جا عاشقی را دیدم که مانند من توبه‌ی خود را شکسته و در حالی که میخانه را زیارت کرده بود، بیرون آمد.
آرایه‌های ادبی: خمستان به کعبه مانند شده است که عاشقان آن را طواف می‌کنند.
۳۴ - دسـت مـن بـگرفـت و در میـخانه بـــرد
بــا مـــن از راز نهـــان آمـــد بــــرون
معنی و مفهوم: آن عاشق توبه شکسته، دست مرا گرفت و به میخانه برد و راز پنهان خود را با من در میان نهاد.
۳۵ - گفـت مـی خـور تــا برون آیـی ز پوسـت
لالــه نیــز از پوســت ز آن آمــد بــــرون
شاهد: لاله می خورد که از پوســت بــرون رفــت، تو نیــز
لاله خـوردم کــن و از پــوســت بـــرون آر مـــرا
(خاقانی، ۱۳۸۸:۴۰)
چو گل مبـاش کـــه هـــم پوســت را کفن ســازی
چــو لالـــه بـــاری اول ز پـــوســـت بیـــرون آ
(همان: ۱۱)
معنی و مفهوم: آن عاشق گفت: شراب بنوش تا از این ظواهر قشری بیرون بیایی و به حقیقت ناب تبدیل شوی. گل لاله نیز با نوشیدن شراب، این‌گونه از پوست بیرون آمده و شکفته شده است.
آرایه‌های ادبی: بیت دارای حسن تعلیل است. دلیل شکفتگی و زیبایی گل لاله را نوشیدن شراب دانسته است.
۳۶ - مـی خـوری بــه، کـز ریــا طـاعـت کـنی
گفتــم و تیـــر از کــمان آمــد بــــرون
معنی و مفهوم: من گفتم: می خوردن بهتر از عبادت از روی ریاکاری است و با این سخن مقصود حاصل شد.
آرایه‌های ادبی: تیر از کمان بیرون آمدن کنایه از تمام شدن کار است.
۳۷ - پــای رنــدان بـــوســه زن خـاقــانیـا
خــاصـه پــایی کـز جهـان آمــد بـــرون
واژگان: رندان: مردم مُحیل و زیرک. (برهان)
معنی و مفهوم: ای خاقانی، بر پای رندان باده خوار بوسه بزن و خاک پای آنان باش؛ به ویژه پای آن کسانی که دنیا را ترک کرده و از تعلّقات آن بیرون آمده‌اند.
آرایه‌های ادبی: پای از جهان بیرون آمدن کنایه از ترک دنیا کردن است.
۳۸ - از حجــاب غیــب چـون مــاه از غَــمام
نصـرت شـــاه اخســتان آمـــد بـــرون
واژگان: غَمام: ابر، سحاب. (غیاث)
معنی و مفهوم: نصرت و پیروزی شاه اخستان، مانند ماهی که از پشت ابر بیرون بیاید، از پرده‌های غیب آشکار شد.
آرایه‌های ادبی: بیت دارای تشبیه مرکب است، بیرون آمدن نصرت شاه از عالم غیب به بیرون آمدن ماه از پشت ابر تشبیه شده است.
۳۹ - داور اســـلام خـــاقـــان الــکبیر
عـــدل را نــوشــیروان ممـــلکت
واژگان: خاقان کبیر: لقب ابوالمظفر اخستان بن منوچهر ممدوح خاقانی است. نوشیروان: انوشیروان بن قباد بن فیروز، مادر وی دختری دهقان بود و قباد در نیشابور او را به زنی گرفت، لقب وی کسری است. (دهخدا)
معنی و مفهوم: شاه اخستان حاکم اسلام و خاقان بزرگ است و او در عدالت ورزی برای مملکت مانند خسرو انوشیروان است.

آرایه‌های ادبی: شاه اخستان در عدالت ورزی به خسرو انوشیروان مانند شده است.

تعریف مالیات خود اظهاری؛ خود اظهاری یعنی اینکه خود شخص مالیات پرداز، مالیات خود را محاسبه و پرداخت کند بی آنکه ماموران مالیاتی در محاسبه و دریافت مالیات، دخالت قابل توجهی داشته باشند. به عبارت دیگر مسئولیت تعیین و تشخیص مالیات از سازمان امور مالیاتی به مؤدیان واگذار می‌شود.
شیوه خود اظهاری از ضروریات زندگی اقتصادی و اجتماعی کشورها در زمان حاضر محسوب می‌شود. افزایش جمعیت در سال های اخیر از یک سو و واقع شدن در عصر اطلاعات و ارتباطات و همزمانی به توسعه و تحولات شگفت انگیز و تنوع فعالیت های اقتصادی از سوی دیگر و به منظور پاسخ مناسب به نیازها و خواسته های جدید، سازمان ها و نهادهای اجتماعی و دولتی همانند بخش خصوصی نیازمند ایجاد تغییر و تحولات گسترده در همه ابعاد و شئون خویش است.
این تحولات نه تنها باید در بعد ساختاری ایجاد گردد؛ بلکه لازم است به همه ابعاد آن اعم از رویه ها و شیوه ها و اصول و قوانین حاکم بر آنها و نیز تعاملات و ارتباطات آنها تسری یابد و در چارچوب یک ایده کلان نگر همه بخش های اصلی و فرعی و زیرساخت های یک سازمان را در برگیرد. سازمان امور مالیاتی کشور نیز به لحاظ نوع هدف و وظیفه ای از این قاعده مستثنی نیست. بدین جهت قانون گذاران را بر آن داشته که راه هایی از قبیل (اجرای خود اظهاری) جهت تسهیل وصول مالیات را ابداع نماید تا علاوه بر اینکه از حجم کار کاسته می‌شود، به جلب همکاری مودیان و نیل به ایده تمکین مالیاتی نیز می انجامد. این هدف از دو روش دنبال می‌شود: نخست آنکه با نشان دادن اعتماد سازمان مالیاتی به مودیان، به این ترتیب که به آن گفته می‌شود، اظهارنامه هایشان بدون رسیدگی انتخاب گردیده و با دقت هر چه تمامتر مورد رسیدگی قرار می گیرند.
مودیانی که اظهارنامه آنان مورد قبول قرار نگیرد، مشمول مجازات های سنگین و شدیدتر از حد معمول گردیده که این عامل مودیان را از فکر سوء استفاده از طرح فوق باز می دارد.
البته نحوه انتخاب پرونده ها به منظور رسیدگی و کنترل به گونه ای است که تعداد زیادی از پرونده های مالیاتی که دارای ریسک کمتری بوده و بالقوه نمی توانند منبع قابل توجهی برای وصولی بیشتر از آنچه که اظهار و پرداخت شده باشند، از دور رسیدگی خارج شوند.

با این عمل سیستم رسیدگی کارآتر می گردد. به عبارت دیگر توان سازمان امور مالیاتی با این نحوه انتخاب بالا می رود. بنابراین نحوه انتخاب پرونده ها برای رسیدگی باید به نوعی باشد که میزان عدم موفقیت در مطالبه و وصول مالیات اضافی را کاهش دهد. در واقع می توان هدف از انتخاب اظهارنامه ها برای رسیدگی بیشتر را به شرح زیر خلاصه نمود:
الف) کاهش هزینه های نیروی انسانی و هدایت آن به مواردی که از رسیدگی، درآمد بیشتری عاید سازمان امور مالیاتی می کند.
شناسایی اظهارنامه هایی که بالقوه و به احتمال قالب تخلفاتی در تنظیم آنها به منظور فرار از پرداخت مالیات واقعی و قانونی، گرفته است.
کاهش تعداد اظهارنامه هایی که قبلا مورد رسیدگی قرار می گرفتند و مالیات اضافی کمی در بر داشته یا اصولا فاقد مالیاتی اضافه باشند.
به عبارت دیگر انتخاب اظهارنامه ها یک تجزیه و تحلیل آماری است که با بهره گرفتن از متغیرهای مرکب یا ضوابط و معیارهایی که بین دو دسته اظهارنامه تفاوت قائل می‌شود، به حیطه عمل در می آید.
اظهارنامه یا پرونده هایی که به رسیدگی بیشتری احتیاج داشته و در مقابل اظهارنامه ها یا پرونده هایی که احتیاج به رسیدگی ندارند. مهمترین مشخصات یک سیستم موفق انتخاب اظهارنامه ها برای رسیدگی و حسابرسی عبارتند از:
مودیانی که برای رسیدگی و حسابرسی انتخاب می‌شوند، به طور تصادفی و اتفاقی بر مبنای ریسک و به عبارت دیگر بر مبنای احتمال فرار از پرداخت مالیات انتخاب می‌شوند. تعداد دفعات رسیدگی و حسابرسی نیز بر اساس احتمال تقلب انجام پذیرد. با توجه به امکانات حسابرسی ها برای دوره های کوتاه مدت در نظر گرفته شوند. در نحوه گزینش و انتخاب موارد برای رسیدگی و حسابرسی هم می توان از معیارهای ذهنی و معیارهای عینی استفاده نمود. در انتخاب مودی اولین معیاری که بایستی مد نظر قرار گیرد میزان و حجم درآمد مودیان است. معمولاً بیشترین نسبت یا سهم مالیات بر درآمد از تعداد کم و اندکی از مودیان استحصال می‌شود. خود اظهاری در حقیقت عبارت از شیوه ای است که مالیات به جای آنکه به وسیله سازمان امور مالیاتی تشخیص و وصول گردد، به وسیله شخص مودی محاسبه و پرداخت می‌شود.
به عبارتی مسؤلیت تشخیص و وصول مالیات سازمان امور مالیاتی به مودیان واگذار می‌شود. از اهداف این شیوه می توان به ایجاد حس مسؤلیت پذیری و مشارکت توام با اعتماد متقابل، ایجاد نگرش مثبت عامه نسبت به مالیات به عنوان نمودهای ارتقاء فرهنگ مالیاتی نام برد و از سوی دیگر کاهش هزینه­ های تشخیص مالیات از سوی سازمان از دیگر جنبه های مثبت این روش است.
هدف اصلاح سیستم باید بهبود بخشیدن به تمکین مالیات دهنده از سویی و سطح کارآیی تشخیص، پردازش و وصول مالیات از سوی دیگر باشد.
در کشورهایی که مسؤلان مالیاتی دارای حق ویژه ای در تشخیص مالیات هستند، مشکلات فراوانی از جمله تاخیر در وصول مالیات، نارضایتی مودیان مالیاتی، افزایش فساد و… را به وجود می آورد. با انتقال به سیستم خود اظهاری، که در آن مالیات دهندگان ملزم هستند بدهی های مالیاتی خود را محاسبه و اظهار کنند، وصول مالیات به دلیل رفع مشکلات مطرح شده می تواند تسهیل گردد و این روش باعث افزایش تعداد افرادی می‌شود که خود را به عنوان مالیات دهنده، معرفی می کنند و امکان می‌دهد تا مسؤلان مالیاتی از طریق حسابرسی ها، نیروی بیشتری را صرف بهبود سطح تمکین مودیان نمایند. سیستم های خود اظهاری ممکن است منجر به تعیین مالیات‌ها به میزانی کمتر از مقدار واقعی شوند. بنابراین کنترل انتخابی و حسابرسی داخلی باید برای اجرای قانون بکار گرفته شود و جریمه هایی برای کم اظهاری مالیاتی وضع گردد.
۲-۵-۱-۱- فرهنگ مالیاتی
یکی از مهم ‌ترین عوامل موثر بر ظرفیت مالیاتی تمایلات فکری و نظرات مردم در ارتباط با مسایل مختلف و گوناگون مالیاتی جامعه است که به فرهنگ مالیاتی مشهور است. مهم‌ترین مساله ‌ای که به نظر متخصصان در فرهنگ مالیاتی موثر است تبلیغ در ارتباط با مسایل مالیاتی است و قطعا اگرچه شرط کافی مساله نیست ولی شرط لازم است. در کتابهای درسی، در کانون‌های مختلف اجتماعی و در سینماها و فیلم‌های تلویزیونی یا برنامه های رادیویی کشور تقریباً نشانی از مساله مالیات که حیاتی ترین مساله­ی یک اقتصاد سالم است دیده نمی‌شود (اگر هم باشد خیلی ضعیف) در حالی که می‌توان با تبلیغات و آگاهی‌رسانی از طریق رادیو و تلویزیون در این زمینه به اصلاح وضع موجود پرداخت و تحولات اساسی ایجاد کرد. عوامل فرهنگی در جامعه ی ما بیشتر ریشه در تاریخ دارد که به همراه بسیاری از مشکلات دیگر اجتماعی همواره باعث شده که مالیات واقعی اظهار و وصول نشود (عارف کشفی، ۱۳۷۸، ۵۴).
بنابراین اراده و خواست مردم، عمده ترین نقش را در اجرای قانون مالیات‌ها ایفا می‌کند و به این لحاظ موثرترین عامل موفقیت در اجرای این قوانین، همانا فرهنگ مالیاتی جامعه خواهد بود. از طرفی همان طوری که می‌دانیم لازمه و شرط اول برای ترویج هر مقوله عدالت است، یعنی وقتی مردم مطمئن شوند که چارچوب قوانین مالیاتی برای همه در نظر گرفته شده و اجرا می‌شود و هیچ تبعیضی بین افراد جامعه وجود ندارد آنگاه خودشان را مطیع قانون دانسته و اطاعت از آن را واجب می‌‌دانند. سخن آخر اینکه اقتصادی که متکی بر فروش منابع نفتی است مانند اقتصاد کشور ما به علت محدودیت این منابع و سایر عوامل نمی‌تواند اقتصادی پویا و کامل داشته باشد. اقتصاد سالم اقتصادی است که بیش‌تر بر پایه ی مالیاتی بنا نهاده و در آن سعی شده باشد که هزینه های جاری و عمرانی دولت از طریق وصول مالیات تامین شود. بنابراین ضروری به نظر می‌رسد با گسترش فرهنگ مالیات در سطح جامعه و شناختن اهمیت آن در توزیع درآمد و ایجاد عدالت اجتماعی و از بین بردن فاصله‌های طبقاتی آن را جایگزین تفکر سنتی پول نفت کرده و بسترهایی به وجود آورد تا مالیات دهی جزو وظایف و تکالیف مهم آحاد جامعه تلقی شده و این باور عمومی نسبت به پولی که بعنوان مالیات پرداخت می‌کنند به وجود آید که در نهایت از طرق مختلف از جمله، ثبات و امنیت و رفاه اجتماعی، احداث مراکز درمانی و کارهای عمرانی و زیربنایی به نوعی به خود مردم برگشته و از مزایای آن برخوردار خواهند شد که در اینصورت با رغبت بیشتر و به تمایل خویش نسبت به پرداخت مالیات حقه ی خود اقدام کرده تا شاهد اقتصادی سالم و پویا در کشورمان باشیم.
۲-۵-۱-۲- مالیات ابرازی و فرهنگ مالیاتی
اجرای طرح جامع مالیاتی یکی از بخشهای طرح تحول نظام مالیاتی است و باید زیرساخت ها برای انجام این طرح تکمیل شوند و برای تکمیل این طرح به فرهنگ سازی و پشتیبانی مردم نیاز است و از جمله از این فرهنگ سازی می توان به پر کردن اظهار نامه مالیاتی در موعد مقرر اشاره کرد و همچنین بتوان اظهار نامه کاغذی را کاهش داد و ارائه اظهار نامه الکترونیکی را افزایش داد و در این راستا معافیت‌های مالیاتی نیز در نظر گرفته شده است.
۲-۵-۱-۳- مزایای برقراری روش خود اظهاری
الف) بررسی وضعیت موجود در رسیدگی به اظهارنامه های مالیاتی بر اساس ماده ۱۵۶ قانون مالیات‌های مستقیم، ماموران مالیاتی مکلف اند کلیه اظهارنامه های مودیان مالیات بر درآمد را در مورد درآمد هر منبع که در موعد قانونی ارائه شده است حداکثر ظرف یکسال از انقضای تاریخ مهلت مقرر برای ارائه اظهارنامه رسیدگی نمایند.
تاریخ انقضای مهلت برای ارائه اظهارنامه درآمد صاحبان مشاغل و املاک و همچنین اشخاص حقوقی که سال مالی آنها منتهی به اسفند ماه تا آخر تیر ماه سال بعد است. ماموران مالیاتی مکلف اند مالیات بر درآمد آن دسته از مودیان مالیات بر درآمد که در موعد مقرر از ارائه اظهارنامه منبع درآمد خودداری نموده اند یا اصولا طبق مقررات قانون مالیات‌ها مکلف به ارائه اظهارنامه در سر رسید پرداخت مالیات رسیدگی و برگ مطالبه مالیات صادر نمایند.
ماموران مالیاتی به منظور تشخیص درآمد مشمول مالیات واقعی و قانونی مودیان ملزم به رسیدگی به اسناد، مدارک و دفاتر قانونی ارائه شده از سوی مودی است تا اقلام مندرج در اظهارنامه ها را بررسی و صحت اظهارات مودیان را ارزیابی نماید. با توجه به تعداد پرونده هایی که هر مامور مالیاتی مکلف به رسیدگی آنها است و زمان مفیدی که در اختیار مامورین تشخیص مالیات است (۳۶۵ روز پس از وضع روزهای تعطیل، مرخصی سالیانه و…) عملاً بیش از چندین ساعت در اختیار ندارد تجربه و بررسی های به عمل آمده بیانگر آن است که حتی بررسی دقیق بخش کمی از این اسناد و مدارک و دفاتر قانونی گاهی وقت گیر و مستلزم صرف نیروی انسانی زیادی است. توجه به این نکته ضروری است که هر روزه به حجم مبادلات و فعالیت های اقتصادی و تعداد مودیان افزوده شده، در چنین شرایطی چنانچه روش موجود (رسیدگی کلی اظهارنامه ها و منابع درآمد مودیان)، روز به روز رسیدگی ها سطحی تر شده و ماموران مالیاتی فرصت انجام وظایف خود که همان رسیدگی دقیق به اظهارنامه ها و تشخیص درآمد واقعی مودیان و وصول مالیات قانونی از آن است را به دست نخواهد آورد (عارف کشفی، ۱۳۷۸، ۷۹).
ب) استفاده بهینه از نیروی انسانی و امکانات سازمان امور مالیاتی هر چند بر اساس دستور العمل ها و بخشنامه های صادره، ادارات مالیاتی می باید در رسیدگی به پرونده های مودیان عمده و پردرآمد، اولویت قایل شوند و بر اساس زمانی که در اختیار دارند برنامه رسیدگی های خود را زمان بندی نمایند ولی عملاً با توجه به وظایف متعددی که دارند و مراجعات مکرری که از جانب مودیان به ایشان می‌شود می‌شود، تنظیم و تطبیق زمان در اختیار با رسیدگی ها دشوار می‌شود. در هر حال ماموران تشخیص مالیات در زمانی محدود موظف به رسیدگی کلیه پرونده های مالیاتی حوزه هستند. بنابراین وقت مامورین تشخیص مالیات کم و بیش به طور مساوی مصروف رسیدگی به کلیه پرونده های مالیاتی می گردد.
ج) بالا بردن کیفیت رسیدگی ها و دسترسی به عدالت مالیاتی نظر به اینکه به موجب روش‌های موجود، کلیه پرونده های مالیاتی و اظهارنامه های ارائه ی مودیان مورد رسیدگی قرار می گیرند، سطح رسیدگی ها عمقی نیست و وقت ماموران بیشتر صرف تطبیق ارقام مندرج در اظهارنامه ها با دفاتر واسناد و مدارک ابزاری مودی می‌شود.
در این رسیدگی های سطحی موارد کتمان درآمد و دسترسی به درآمد واقعی مودی کمتر میسر می‌شود و چه بسا افراد پردرآمد به انحای گوناگون از حیطه کنترل ماموران مالیاتی پنهان و فرار مالیاتی تشدید می- شود و ممکن است در چنین وضعی مالیات از صاحبان درآمد به حیطه وصول در نیاید و به این ترتیب عدالت مالیاتی یعنی اخذ مالیات بر درآمد از افرادی که دارای درآمد یکسان بوده و یا وصول مالیات بیشتر از صاحبان درآمد، بیشتر تحقق نیابد.
۲-۵-۱-۴- شرایط خود اظهاری
ابلاغ دستورالعمل خود اظهاری در اجرای مقررات ماده ۱۵۸ قانون مالیات‌های مستقیم. به گزارش رسانه مالیاتی ایران، متن کامل این دستورالعمل به قرار زیر است:
بنابه اختیار حاصل از ماده ۱۵۸ قانون مالیات‌های مستقیم و با عنایت به آگهی منتشره در نیمه اول سال ۱۳۹۰ و در جهت اجرای مطلوبتر عدالت مالیاتی، استفاده بهینه از منابع و توسعه و ترویج فرهنگ خود اظهاری، سازمان امور مالیاتی کشور طرح خود اظهاری درآمد مشمول مالیات و مالیات عملکرد سال ۱۳۹۰ صاحبان مشاغل موضوع بندهای الف، ب و ج ماده ۹۵ قانون مالیات‌های مستقیم را به مرحله اجرا در آورده است. بنابراین اظهارنامه‌های تسلیمی‌ هر یک از مودیان که با رعایت مقررات و شرایط زیر ارائه شده باشد مشمول طرح خود اظهاری خواهد بود.
جدول۲-۱- انواع اظهار نامه های مالیاتی و مواعد قانونی تسلیمی آنها

XenSource Inc., “Xen Architecture Overview”, White paper, [Online]. Available: http://www.pdfio.com/k-461078.html
Yaozu Dong et. All, “Extending Xen with Intel Virtualization Technology”, Intel Technology Journal, Vol. 10, Issue 3, ISSN: 1535-864X, Aug. 2006.
Ian Pratt, “Xen Status Report”, Description and status report on the Xen 3.0 development, University of Cambridge, April 2005.
Fengzhe Zhang, Jin Chen, Binyu Zang, “CloudVisor: Retrofitting Protection of Virtual Machines in Multi-tenant Cloud with Nested Virtualization”, Proceedings of Symposium on Operating Systems Principles (SOSP-2011), Cascais, Portugal, October 2011.
Diwaker Gupta, Ludmila Cherkasova, Rob Gardner, Amin Vahdat, “Enforcing Performance Isolation Across Virtual Machines in Xen”, Proceedings of the 7th ACM/IFIP/USENIX Middleware Conference. Melbourne, Australia, Nov. 2006.
Zhikui Wang, Xiaoyun Zhu, Pradeep Padala, Sharad Singhal, “Capacity and Performance Overhead in Dynamic Resource Allocation to Virtual Containers”, In the proceedings of the IFIP/IEEE Symposium on Integrated Management (IM’2007).
Pradeep Padala, Xiaoyun Zhu, et al., “Automated Control of Multiple Virtualized Resources”, In the proceedings of the EuroSys 2009.
Timothy Wood, Prashant Shenoy, Arun Venkataramani, Mazin Yousif, “Black-box and Gray-box Strategies for Virtual Machine Migration”, Proceedings of the Fourth Symposium on Networked Systems Design and Implementation (NSDI), Cambridge, MA, April 2007.
VMware, “VMware Infrastructure Architecture Overview”, White paper, VMware, Inc., 2006
Vmware, “Introduction to VMware vSphere”, VMware Inc., White paper, EN-000102-00, 2009.
Vmware, “vSphere Availability Guide”, VMware Inc., White paper, EN-000108-03, 2009-2011.
VMware, “VMware Virtual Networking Concepts”, Information guide, VMware Inc., Revision: 20070718 Item: IN-018-INF-01-01, 2007.
VMware, “SAN System Design and Deployment Guide, third Edition”, Cookbook, VMware Inc., May 2010.
Nikhil Bhatia et al., “VMware vCenter Server Performance and Best Practices”, Performance study, EN-000435-00, VMware Inc., 2010.
VMware, “Best Practices for VMware ESX Server 3”, White paper, VMware Inc., Revision: 20060605 Item: ESX-ENG-Q206-236, 1998.
Iwan Rahabok, “Private Cloud, Sample Architectures”, VMware Inc., Singapore, Mar. 2011.
Warren Ponder, Fred Schimscheimer , John Dodge, “VMware View, A Guide to Large-scale Enterprise VMware View 3 and VMware View 4 Deployments”, Reference architecture, VMware Inc., Revision: 20070719 Item: TBD-D1, 2010.
VMware, “Architecture Brief: The Brocade Data Center Fabric Reference Architecture for VMware vSphere 4”, Architecture brief, Brocade Inc., 2009.
VMware, “VMware ESX and VMware ESXi”, Product datasheet, VMware Inc., Item No: VMW_09Q3_DS_ESX_ESXi_USLET_EN_P6_R4, 2009.
VMware, “VMware VMotion and CPU Compatibility”, Information guide, VMware Inc., Revision 20080609 Item: EN-000039-00, 2008.
Thomas H. Cormen, Charles E. Leiserson, Ronald L. Rivest, Clifford Stein, “Introduction to Algorithms”, MIT press, ISBN: ۹۷۸-۰-۲۶۲-۰۳۳۸۴-۸, ۱۹۹۰٫
VMware, “Virtualization Infrastructure”, Tutorial, VMware Inc.,
Cisco, VMware, “VMware Infrastructure 3 in a Cisco Network Environment”, DCisco Systems, Inc., OL-16503-01, 2008.
Sreekanth Setty, “VMware Network I/O Control: Architecture, Performance and Best Practices”, Technical white paper, VMware Inc., Item No: VMW_10Q3_WP_NETIOC_BESTPRACTICES_p34__A_R2, 2010.
Miryam Barad, “TIMED PETRI NETS AS A VERIFICATION TOOL”, IEEE WSC ‘98 Proceedings of the 30th conference on Winter simulation, ISBN:0-7803-5134-7, 1998.
Patricia Bouyer, Serge Haddad, Pierre-Alain Reynier, “Timed Petri Nets and Timed Automata: On the Discriminating Power of Zeno Sequences”, Information and Computation, 206(1):73—۱۰۷, ۲۰۰۸٫
Peter J. Haas , “Stochastic Petri Nets: Modelling, Stability, Simulation”, Springer-Verlag, ISBN 0-387-95445-7, 2002.

10. 10. Ajmone Marsan, “STOCHASTIC PETRI NETS: AN ELEMENTARY INTRODUCTION”, SperingerLink, Advances in Petri Nets, Lecture Notes in Computer Science, Volume 424/1990, 1-29, DOI: 10.1007/3-540-52494-0_23, 1989

Fritz Krückeberg, Michael Jaxy, “Mathematical methods for calculating invariants in Petri nets”, SpringerLink, Advances in Petri Nets, Lecture Notes in Computer Science, Volume 266/1987, 104-131, DOI: 10.1007/3-540-18086-9_22, 1987.

1977. 1977. Sifakis, “Use of Petri nets for Performance Evaluation”,
            ۳rd Intl. Symposium on Modeling and Evaluation, IFIP, North Holland, pp. 75-93, 1977.

پیوست: مجموعه کامل مدل های پتری طراحی شده در پایان نامه
مدل پتری طراحی شده برای دیتا سنتر نمونه

مدل پتری نحوه کار سرویس HA
مدل پتری نحوه کار سرویس Fault Tolerance