۶- سود سهام پیشنهادی پرداختنی
ارزش شرکت
روش های تأمین مالی میان مدت و بلند مدت:
۱- وام های بلند مدت
۲- مزایای پایان خدمت کارکنان
۳- انتشار سهام عادی
۴- اندوخته قانونی
نمودار ۱-۱: مدل مفهومی پژوهش
۱-۷ قلمرو پژوهش
۱-۷-۱ قلمرو موضوعی پژوهش
قلمرو موضوعی این پژوهش، بررسی تأثیر روش های تأمین مالی بر ارزش شرکت می باشد.
۱-۷-۲ قلمرو زمانی انجام پژوهش
از نظر زمانی، این پژوهش در سال ۱۳۹۲ انجام گرفته است.
۱-۷-۳ قلمرو مکانی پژوهش
از لحاظ قلمرو مکانی، این پژوهش در بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران صورت می پذیرد.
تعریف متغیرها
۱-۸-۱ تعاریف مفهومی
۱-۸-۱-۱ تامین مالی کوتاه مدت
برای پشتیبانی سرمایه گذاری موقت در دارایی های جاری مورد استفاده قرار میگیرد معمولا ” مدیر مالی پس از برنامه ریزی سرمایه گذاری در دارایی های جاری و پیش بینی منابع مورد نیاز واحد اقتصادی در سال آینده باید به فکر تامین مالی برنامه خود باشد و در مورد شیوه تامین مالی تصمیم گیری کند. معمولا” برای سرمایه گذاری موقت در داراییهای جاری از وام کوتاه مدت استفاده می شود(میرز، ۲۰۰۵).
۱-۸-۱-۲ تامین مالی میان مدت و بلند مدت
در عرصه مدیریت مالی دوره کوتاه مدت معمولا به بدهی های مربوط می شود که سر رسید آن ها در فاصله ای کمتر از یکسال است. اما اصطلاح تامین مالی بلند مدت به طور دقیق تعریف نشده. برخی واحدهای اقتصادی دور ه میان مدت رابرای تاریخ های سر رسید بیش از یکسال و کمتر از ۱۰ سال به کار می برند. برای برخی اشخاص وام ۸ ساله کوتاه مدت و برای برخی دیگر بلند مدت محسوب میشود. ولی به طور کلی وام های دارای سر رسید بیش از یک تا دو سال بلند مدت نامیده خواهد شد(بریلی و میرز، ۲۰۰۰۹).
۱-۸-۲ تعاریف عملیاتی
۱-۸-۲-۱ تامین مالی کوتاه مدت
- اعتبار تجاری ( خرید نسیه کالا یا خدمت):
دریافت کالا و پرداخت وجه آن با فاصله زمانی - سهولت دسترسی - نداشتن هزینه - عدم نیازبه وثیقه - عدم سخت گیری طلبکاران -متورم شدن حسابهای یرداختی - از دست رفتن تخفیف نقدی
- وام های بانکی:
دریافت وجوه مورد نیاز از بانک ها - استفاده از خدمات بانکها - استفاده از منبع مالی در موعد مقرر- استفاده از تمام یا قسمتی از اعتبار - امکان باز پرداخت قبل از سررسید - سود تضمیین شده وام بیش از بسیاری روش های دیگر است - لزوم داشتن سرمایه کافی و نقد ینگی - مانده ها ی جبرانی کلیه واحدهای اقتصادی.
- اوراق تجاری کوتاه مدت ( اوراق قرضه ):
بدهی بدون تضمین واحد اقتصادی انشار دهنده - نداشتن وثیقه - امکان تنظیم سررسید اوراق ( بازخرید - تامین مالی از طریق اوراق قرضه جدید ( منبع مالی مستمر) صرفا توسط واحدهای اقتصادی معتبر قابل اجراست -شرکتها ی بیمه - صندوق مشترک سرمایه گذاری- صندوق باز نشستگی.
- وام های موسسات مالی تجاری دریافت وجوه مورد نیاز از موسسات مالی - در صورت عدم امکان استفاده از وام بانک ها از این روش می توان استفاده کرد - سود تضمین شده بیشتر از وام - نیاز به وثیقه برای وام -
- صدور اسناد تجاری:
اوراق بهادار قابل مبادله که توسط واحدهای اقتصادی به سایر واحدها، بانک ها یا موسسات مالی فروخته میشود - سود تضمین شده کمتراز وام بانکی - بدون وثیقه - صرفا توسط واحدهای اقتصادی معتبر قابل استفاده است - واحدهای اقتصادی بزرگ در کشورهای صنعتی تشریفات بیشتری دارد.
- وثیقه گذاری سایرداراییها (زمین ، ساختمان ، ماشین الات):
دریافت وجوه مورد نیاز و گذاشتن وثیقه نزد اعتبار دهنده- وثیقه حسابهای دریافتی است -وثیقه موجودی کالاست - دسترسی به وجه نقد- دسترسی سریع به وجه نقد - دسترسی به وجه نقد به طور فصلی -وثیقه گذاری مستلزم تحمل هزینه های اضافی است - مانده حسابها ی دریافتی درحد قابل قبولی باشد - موجودی کالای کافی موجود باشد - سود تضمین شده بانکی بیش از حداقل نر خ بهره بانکی است - واحدها ی اقتصادی جدید التاسیس - واحدهای اقتصادی که به سرعت رشد می کنند - واحدهای اقتصادی که موقتا کمبود سرمایه در گردش دارند - بنگاههای معاملات اتومبیل - واحدهای اقتصادی صنعت غذایی - واحدها ی اقتصادی که وضعیت آن ضعیف است
- پیش دریافت فروش محصولات ازمشتری:
دسترسی سریع به وجه نقد - لزوم داشتن متقاضی - واحدهایی که محصولات پر متقاضی و کیفیت بهتر و قیمت پایین تردارند .
۱-۸-۲-۲ تامین مالی میان مدت و بلند مدت
- وامهای بانکی بلندمدت:
وامهای بانکی دارای سررسید بیش از یکسال - بهره وام های میان مدت وبلند مدت تقریبا ثابت است –درموقع انعقاد قرارداد میتوان درباره شریط قرارداد مذاکره کرد - مشتریان خوش حساب ازتسهیلات بهرمند میشوند - مندرجات قراردادهای این وام ها محدودیت هایی برای واحدهای اقتصادی ایجادمینمایند - نرخ بهره وام معمولا بیش از نرخ بهره پایه است - وثیقه گذاری واحد اقتصادی محدود میشود- پرداخت اقساط سالانه فشارزیادی به نقدینگی می آورد - واحدها ی اقتصادی که می خواهند دارایی های ثابت یا سرمایه گذاری بلند مدت ایجاد کنند.
- اجاره های بلندمدت ( اجاره به شرط تملیک و اجاره عملیاتی):
قرار دادی است که به موجب آن مالک دارایی ، دارایی رابه طرف دیگر قرار داداجاره میدهد تا درازای پرداخت مبالغ مشخص ازآن دارایی استفاده کند - استفاده ازدارایی و پرداخت به صورت اقساط و دربلندمدت - واحدهای اقتصادی جدید التاسیس درکشورهای صنعتی - واحدهای اقتصادی صنعت حمل ونقل.
- سهام عادی شرکت ها سهام عام خود رابه مردم عرضه مینمایند دارندگان سهام عادی مالکان نهایی شرکتند - فاقد سررسید هستند وتامین مالی دائمی هستنند—واحداقتصادی الزام قانونی برای پرداخت سود سهام ندارند – باانتشار سهام وضعیت کنترل و مالکیت واحداقتصادی تغییرنمیکند- هزینه این روش ازروشهای دیگر تامین مالی بیشتر است –پرداخت سود سهام باعث صرفه جویی نمیشود –انتشار سهام عادی باعث میشود موقتاسود سهم کاهش یابد واین موضوع برقیمت سهام آثار منفی دارد .
- اوراق قرضه (بانام و بی نام) (با وثیقه و بدون وثیقه):
اسنادی که انتشار دهنده آن تعهد میکند مبالغ معینی را در زمان های مشخص به دارنده آن ها پرداخت کند و درموعد مقرر اصل مبلغ رابازپرداخت کند - هزینه بهره اوراق قرضه قابل قبول مالیاتی است یعنی هزینه موثر اوراق قرضه کم است .- این روش بروامهای بانکی کوتاه مدت ارجحیت دارد- برخی اوراق قرضه قابل تبدیل و برخی قابل بازخرید هستند – اگرنرخ بازده واحد اقتصادی بیش از نرخ بهره اوراق باشد روش مناسبی است - اگر نرخ بازده واحداقتصادی کمتر از نرخ بهره اوراق باشد سود هرسهم به شدت کاهش می یابد – ناتوانی درپرداخت اصل و فرع بهره میتواند موجب ورشکستی شود – قید و بندهای قرارداداوراق قرضه محدودیت های را برای واحد اقتصادی ایجاد میکند .
- اختیارخرید سهام:
عادی نوعی اوراق بهادار که دارنده آن، حق خرید تعهد معینی ازسهام عادی واحد اقتصادی رابه قیمت معینی دارد - برگه اختیار خرید سهام دربازار قابل معامله است - حق استفاده ازاین برگه دوره مشخص دارد – باعث افزایش تعدادسهام واحد اقتصادی میشود – باعث کاهش سود هر سهم میشود .
- سهام ممتاز:
نوعی سهام که دارنده آن نسبت به درامدها و دارایی ها ی واحد اقتصادی حق یاادعای محدود معینی دارد - هزینه تامین مالی از طریق سها م ممتاز کمتر از سهام عادی است – دارندگان سهام ممتاز دارای مزایای محدود ی هستند – سهام ممتاز معمولا بدون سررسید است – واحدهای اقتصادی نسبت به پرداخت سود سهام ممتاز الزام قانونی ندارد-سهامداران ممتاز فاقد رای هستند - اگر بازده واحد اقتصادی کمتر از هزینه سرمایه سهام ممتاز باشد سود هرسهم عادی کاهش مییابد – هزینه سهام ممتاز از اوراق قرضه بیشتر است – پرداخت سودسهام انباشته ممکن است واحد اقتصادی را با مشکلاتی مواجه کند - کلیه شرکت های سهامی در کشور های صنعتی
نظریه فاجعه پیشنهاد میکند :
استرس و اضطراب روی عملکرد تأثیر خواهند گذاشت.
هر ورزشکار بصورت منحصربه فرد به اضطراب ناشی از رقابت پاسخ می دهد.
اجرای هر ورزشکاری به صورت ویژه ای تحت تأثیر قرار می گیرد به همین خاطر پیش بینی از طریق قوانین کلی و عام مشکل است.
۲-۴-۳-نظریه اضطراب بهینه
بر اساس نظریه اضطراب بهینه ورزشکار اگر انگیزش و اضطرابی در محدوده عملکردی بهینه داشته باشد بهترین اجرای خود را به نمایش خواهد گذاشت. چالش مربی تشخیص محدوده بهینه ورزشکار و مهیا کردن شرایطی است که ورزشکار قبل از رقابت دراین محدوده قرار بگیرد.
۲-۵- چگونگی اندازه گیری اضطراب
طیف وسیعی از آزمون های روانشناختی و پرسشنامه های اضطراب ورزشی (SAQ) توسط روانشناسان ورزشی برای درک و اندازه گیری این عوامل استفاده شده است.اسپیلبرگر (۱۹۹۶) معتقد است بین حالت های موقتی و رفتار دائمی باید تمایز قائل شد.
حالت های اضطرابی (حالت نوع A) که پاسخ ما به موقعیت خاص است (مانند اسکی و شیرجه).
رفتارهای اضطرابی (رفتار نوع A) که مرتبط با ویژگی های شخصیتی و سطح اضطراب کلی ما است.
مارتن (۱۹۹۰) پرسشنامه اضطراب رفتاری راتوسعه دادکه با تطبیق آن با ورزش به عنوان آزمون اضطراب رقابت ورزشی (SCAT) شناخته می شود.مارتنز دریافت که اندازه گیری اضطراب ورزشی باید با توجه به اضطراب شناختی (افکارمنفی، نگرانی) واضطراب بدنی (پاسخ های فیزیولوژیک) صورت بگیرد.
۲-۶- نشانه های اضطراب
اضطراب درسه سطح قابل تشخیص است :
شناختی : بوسیله جریان خاص فکر.
بدنی : با پاسخ های بدنی .
رفتاری : بوسیله الگوی رفتاری.
۲-۷- سبب شناسی و درمان اضطراب از دیدگاه روانکاوی، رفتاری و شناختی
۲-۷-۱- نظریه روان پویشی
فروید[۵۲] نخستین کسی بود که تلاش کرد به طور نظام داری ابتلا به رفتار فوبیایی را تبیین کند. فروید اضطراب را درد روانی نامیده است یعنی همان طور که اگر بدن دچار زخم و التهاب شود اولین نشانه آن به صورت تب ظاهر می شود، اگر فرد از نظر روانی دچار مشکل شود اولین نشانه ی آن به صورت اضطراب جلوه گر می شود (فاطمیان، ۱۳۸۸).
فروید در ابتدا معتقد بود که اضطراب در ساخت فیزیولوژیک زیست مایه ریشه دارد، اما بعدها در تعاریف مجدد، آن را هشداری حاکی از وجود خطری در ناخود آگاه دانست یعنی آن را نتیجه تعارض روانی بین خواسته های ناخود آگاه جنسی یا پرخاشگری و تهدیدهای مرتبط با آنها در فرا خود یا جهان خارج تلقی کرده. فروید در مقاله معروفش که «مهارت ها، علائم و اضطراب» نام دارد می نویسد اضطراب است که موجب واپس زنی می شود در حالی که پیش تر معتقد بود که بر عکس، واپس زنی است که موجب اضطراب می شود.
برای فهم کامل اضطراب هر کس، اغلب خوب است از منظر سلسله مراتب رشد به آن نگریسته شود. با این نگاه منبع اضطراب به مسائل رشدی، ارتباط داده می شود (کاپلان[۵۳]، ۲۰۰۷، به نقل از گودرزی، ۱۳۸۸).
از نظر فروید اضطراب به سه دسته تقسیم می شود :
الف – اضطراب واقعی که تجربه آن به تهدیدهای بیرونی است.
ب- اضطراب نوروتیک : زمانی تجربه می شود که تکانه های نهاد موجب تهدید فرد می شود.
ج- اضطراب اخلاق : وقتی ظاهر می شود که فرد عملی بر خلاف وجدان اخلاقی انجام داده است.
۲-۷-۲- نظریه رفتاری
طبق نظریه یادگیری یا رفتاری، اضطراب پاسخی شرطی به یک محرک محیطی معین است، در مدل شرطی سازی کلاسیک، دختری که توسط پدر بدرفتار بزرگ شده است به محض دیدن وی ممکن است دچار اضطراب شود. مهمترین تبیین رفتار فوبی آن است که فوبی از راه یادگیری کسب می شود. مکتب رفتار گرایان معتقد است که اضطراب اجتماعی به محرک و محیط وابسته است و بر فرایند های ناآگاه تاکید ندارد. رفتارگرایی برای آن که از رفتار دید عینی بدهد بر شاهد رفتار و تعامل بین آنها و محیط تاکید کرده است.
محرک ارگانیسم پاسخ
از دیدرفتارگرایان اضطراب اجتماعی رفتاریاست که مثل سایر رفتارها آموخته شده است (گنجی، ۱۳۸۰).
۲-۷-۳- نظریه شناختی
نظریه شناختی بر این اساس است که پردازش اطلاعات برای بقای انسان یک امر ضروری است (بک[۵۴]، ۱۹۸۹).
اختلال هیجانی بر این اشاره دارد که سوگیری های پردازش اطلاعات نقش تعیین کننده در تداوم و احتمالا شکل گیری اختلال های خلقی و اضطرابی دارد.
نظریه شناختی در باب اختلال اضطرابی مبتنی بر این انگاره هستند که عوامل شناختی همچون باورهای ناکارآمد و افکار غیر منطقی در سبب شناسی و تداوم اضطراب نقش اساسی بازی می کنند. در چند سال اخیر رویکرد شناختی به اختلال های روانی بیشتر بر پردازش اطلاعات یعنی شیوه ای که افراد محرک های برخاسته از محیط را درک می کنند تمرکز یافته است (لیپن[۵۵]، ۲۰۰۰).
کلی[۵۶](۱۹۵۲) نقش ساختارهای شخصی که منعکس کننده نحوه تعبیر و تفسیر و ایجاد اندیشههای فرد نسبت به خویش و جهان و رویداد های آینده را به عنوان علل واکنشهای هیجانی مورد تاکید قرار می دهد وقتی که شخص نمی داند چگونه به یک موقعیت مخصوص پاسخ دهد و هنگامی که احساس می کند نظام ساختارهای شخصی وی قادر به حل مسئله ایجاد شده نیستند، احساس اضطراب می کند (هیلگارد[۵۷]، ۲۰۰۰، نقل از براهنی، ۱۳۸۲).
راتر[۵۸](۱۹۹۸) معتقد است که ریشه ناراحتیهای افراد ناسازگار را باید در روابط آنها با سایر افراد جستجو کرد او به نحوئ تفکر افراد درباره محیط توجه می نماید و معتقد است افرادی که دارای تمرکز با کنترل درونی هستند فکر می کنند که قدرت تاثیر گذاری بر وقایع را دارند و افرادی که دارای تمرکز با کنترل بیرونی هستند فکر می کنند که قدرت کنترل کمی بر رویداد های زندگی دارند و بیشتر مستعد اختلالات روانی هستند (شولتز[۵۹]، ۱۹۹۰، نقل از کریمی، ۱۳۸۱).
این نظریه ها مطرح کرده اند که سوگیری های پردازش اطلاعات نقش تعیین کننده در تداوم و احتمالا پدید آیی اختلال های خلقی و اضطرابی دارند. شواهد پژوهشی نشان می دهد که سوگیری های شناختی بویژه ترس از ارزیابی منفی دیگران در تعاملات اجتماعی ویژه اختلالات اضطراب اجتماعی است[۶۰](اسپوکاس رودباخ، هیمبرگ، ۲۰۰۷).
برای مثال آنان ممکن است که بخواهند به صورت فردی شایسته در موقعیت توسط دیگران دیده شوند اما تردید دارند که چنین رخ دهد.
اضطراب اجتماعی زمانی بروز می کند که افراد برانگیخته می شوند برای ایجاد تاثیر مطلوب بر روی دیگران اما در مورد ایجاد این تاثیر تردید است. ناتوانی ادراک شده برای پیش بینی کنترل و کسب پیامدهای مطلوب را پیشایندهای اصلی اضطراب در نظر گرفته است[۶۱](سلیکمن، ۱۹۷۵).
یکی از رویدادهای شناخت در زمینه اضطراب آن است که اضطراب با پیش بینی رخداد یک رویداد منفی یا زیان بار و یا ادراک تهدید (بک و همکاران، ۱۹۸۵) فرا خوانده می شود.
ادراک افراد از تهدید بوسیله قضاوت ذهنی اشان از پیش بینی یک رویداد منفی و پیامد یا تنفر از آن رویداد تبیین می شود[۶۲](کار، ۱۹۷۴).
مطابق نظریه شناختی افراد دارای اختلالات اضطرابی خطاهای شناختی زیادی در فرایند پردازش دارند یعنی افراد به طور فعال واقعیت ها را در مورد خودشان و محیط اطرافشان دریافتمی کنند[۶۳](کلارک و ولز ۱۹۹۵).
اسکلنکرو لیری[۶۴](۱۹۸۲) برنقش ایفا شده توسط باورهای خودکارآمدی در احتمال اضطراب اجتماعی تاکید کرده اند.
و اینکه اضطراب اجتماعی زمانی بوجود می آید که افراد برای موقعیت های تهدید کننده احساس ناکارآمدی می کنند افراد در موقعیت های اجتماعی زمانی احساس ایمنی خواهند کرد که :
آنها هدفی برای ایجاد تاثیر مطلوب روی دیگران نداشته باشند، بنابراین در این صورت در مورد واکنش های ارزیابی دیگران نگران نیستند.
آنها برای ایجاد یک تاثیر مطلوب روی دیگران تلاش می کنند و معتقدند افراد چنین احساس امنیتی ندارند اگر چه آنها ممکن است، بخواهند چنین تاثیر مطلوبی ایجاد کنند آنها ممکن است :
درباره چگونگی انجام آن مطمئن نباشند.
باوری که آنها قادر نیستند واکنش های مطلوب از سوی دیگران دریافت کنند.
کلارک و ولز (۱۹۹۵)برپایه الگوهای شناختی به شکل های تخصصی شناخت درمانی دست یافته اند در این شیوه درمانی آمیزع ای از فنون شناختی و رفتاری طراحی شده است که افراد مضطرب اجتماعی را در راستای شناسایی و اصلاح افکار و باورهای تحریفی و اضطراب زا یاری می رساند. این روش درمانی می تواند کاهش احتمال پیامد برآورد رخداد های منفی اجتماعی را به دنبال داشته باشد. فوا[۶۵] و همکاران (۱۹۹۶) دریافتند احتمال و پیامد برآورد رویدادهای منفی اجتماعی پس از ۱۲ هفته رفتار درمانی شناختی کاهش می یابد.
بطور کلی هر الگوی شناختی اضطراب (کلارک ولز،۱۹۹۵، بک، ۱۹۸۵، راپی[۶۶] و هیمبرگ، ۱۹۹۷) تاکید می کنند که افراد مضطرب اجتماعی نگران این موضوع هستند که چگونه آنها بوسیله دیگران ادراک و ارزیابی می شوند.
۲-۷-۴- نظریه طرحواره بک (۱۹۹۸)
۵-۴-۱- پیشنهادهایی به مدیران حوزه آموزش دانشکده
با نگاه کلی به نگاشت ادراکی فازی حوزه آموزش و نتایج رویکردهای مرکزیت و مسیر کلیدی و نتایج به دست آمده از آن، مدیریت آموزش برای دستیابی به اهداف بلندمدت توجه بیشتری به عوامل کلیدی موفقیت نمایند. برای بهبود وضع آموزش و دستیابی به هدف بلندمدت موارد زیر پیشنهاد میگردد:
۱- افزایش بودجه آموزشی و جذب بودجه.
۲- ایجاد آزمایشگاه و کارگاههای مناسب و در دسترس،
۳- جذب و حفظ اساتید برتر آموزشی و ایجاد فرصتهای مطالعاتی برای آنان،
۴- جذب مداوم دانشجویان نخبه،
۵- ایجاد و توسعه بانکهای اطلاعاتی در دسترس و سرعتدهی به اینترنت (کتابخانه و اینترنت و …)،
۶- کمک به تقویت اعتبار دانشکده در جهت جذب دانشجویان و اساتید و بودجه آموزشی و …،
۷- انتخاب و تشویق دانشجویان ممتاز و قبول شده در مقاطع بالاتر
۵-۴-۳- پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی
در بخش پایانی پایاننامه به ذکر پیشنهاداتی در خصوص انجام پژوهش در زمینههای مرتبط با این پایاننامه از سوی علاقمندان پرداخته می شود:
۱- مدلسازی با کمک نگاشت ادراکی فازی در جهت استفاده از این ابزار قدرتمند در سایر موضوعات مدیریت و صنایع.
۲- توسعه روشهای یادگیری نگاشت ادراکی فازی با کمک روشهای دیگری چون الگوریتم مورچگان.
۳- پژوهشهایی در جهت کمینه کردن خطای روشهای یادگیری نگاشت ادراکی فازی.
۴- استفاده از سایر روشهای یادگیری نگاشت ادراکی فازی مانند روشهای فرا ابتکاری (الگوریتم ژنتیک، بهینهسازی گروه ذرات و …) و روشهای یادگیری بر پایه شبکه های عصبی مصنوعی در مدلسازی.
۵- استفاده از سایر روشهای یادگیری نگاشت ادراکی فازی در این مطالعه موردی و مقایسه تحلیلها و نتایج روشهای مختلف با یکدیگر.
۶- استفاده از سایر روشهای تجزیه و تحلیل عوامل حیاتی موفقیت مانند پویایی سیستمها و مقایسه آن با روش نگاشت ادراکی فازی.
فهرست
منابع و مراجع پژوهش
فهرست منابع و مراجع
-
- کاسکو، بارات، ” تفکر فازی” ترجمهی غفاری ع. و همکاران، انتشارات دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، ۱۳۷۷٫
-
- محمدیان، محمود و ناصرزاده، سید محمدرضا و منصوری، طاها، “شبیهسازی رضایتمندی مشتریان بانک ملت با بهره گرفتن از نقشه شناختی فازی"، کنفرانس بین المللی مدیریت بازاریابی، ۱۳۸۵٫
-
- Kosko B., “Fuzzy Cognitive Maps”, International Journal of Man-Machine Studies, vol. 24, pp. 65-75, 1986.
-
- Papageorgiou E., Stylios C.D., Groumpos P.P., “Active Hebbian Learning Algorithm to Train Fuzzy Cognitive Maps”, International Journal of Approximate Reasoning, vol. 37, no. 3, pp. 219-249, 2004.
-
- رضوانی چمن زمین، موسی، “آنالیز تعاملی CSFs و R&D در ارتباط با پیشرفت سازمانهای خصوصی"، فصلنامه اطلاعرسانی، آموزشی و پژوهشی مدیریت فردا، پاییز و زمستان ۱۳۸۳٫
-
- قاضیزاده فرد، سیدضیاءالدین، “ویژگیهای برنامه ریزی و تفکر راهبردی در سازمانها"، همایش مدیریت راهبردی، دانشگاه امام حسین(ع)، ۱۳۸۷٫
-
- نادری، مهدی، “انتخاب و بومیسازی الگوی برنامه ریزی راهبردی فناوری اطلاعات و ارتباطات در شرکت ملی گاز ایران"، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته سیستمهای اقتصادی اجتماعی، دانشگاه امام حسین(ع)، ۱۳۸۷٫
-
- فتح ا…، مهدی، “ویژهنامه مدیریت استراتژیک"، فصلنامه علمی و تخصصی مهندسی صنایع (سامانه)، ناشر دانشجویان و دانشآموختگان انجمن علمی دانشکده صنایع دانشگاه علم و صنعت، سال هشتم، شماره ۲۱، صفحه ۴۵، پاییز ۱۳۸۳٫
-
- فرد آر، دیوید، “مدیریت استراتژیک"، ترجمه پارساییان، ع و اعرابی، م، چاپ نهم، انتشارات دفتر پژوهشهای فرهنگی، ۱۳۸۵٫
-
- سرمدسعیدی، سهیل، “مدیریت و برنامه ریزی استراتژیک در عمل"، انتشارات هیات، چاپ اول، ۱۳۸۶٫
-
- حاجی پور، بهمن و سلطانی، مرتضی، “برنامه ریزی استراتژیک پژوهشی در دانشگاهها و موسسات آموزش عالی مورد مطالعه: دانشگاه امام صادق(ع)"، اندیشه مدیریت، سال دوم، شماره اول، بهار و تابستان ۱۳۸۷٫
-
- Niculescu Miahai, “Strategic positioning in Romanian higher education”, Journal of Organizational Change Management, Vol. 19 No. 6, 2006.
-
- صابری حقایق، رحمتعلی و عباسزاده، جمشید و حسنپور، معصومه، “تدوین برنامه ریزی استراتژیک در موسسات آموزش عالی مطالعه موردی: دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی"، چهارمین کنفرانس بین المللی مدیریت استراتژیک، تهران، ۱۳۸۸٫
-
- مهدی، رضا و یمنی دوزی سرخابی، محمد و صباغیان، زهرا و فاطمی، حسن و متحدی، علی اکبر، “تحلیل وضعیت راهبردهای پژوهش و تولید علم در علوم مهندسی و فناوری"، فصلنامه سیاست علم و فناوری، سال دوم، شماره۲، تابستان ۱۳۸۸٫
-
- مهدی، رضا و یمنی دوزی سرخابی، محمد و صباغیان، زهرا و فاطمی، حسن، ” طراحی استراتژی های اصلی پژوهش و تولید علم در گروه فنی- مهندسی کشور"، فصلنامه انجمن آموزش عالی، سال دوم، شماره ۲، پاییز۱۳۸۸٫
-
- انصاری، مریم و رحیمی، علیرضا و یارمحمدیان، محمدحسین و یعقوبی، مریم، “تحلیل استراتژیک درونی و بیرونی(SWOT Analysis) دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان"، مدیریت سلامت، سال۱۲، شماره۳۶، ۱۳۸۸٫
-
- باقری، مصباحالهدی، دلپسند، جواد، “طراحی و تدوین الگوی برنامه ریزی استراتژیک در دانشگاه های ماموریت محور، مورد مطالعه: حوزه آموزش دانشگاه امام صادق(ع)"، اندیشه مدیریت، سال دوم، شماره اول، صص ۱۲۵-۱۸۳، بهار و تابستان ۱۳۸۷٫
-
- احمدی، حسین علی، “مفهوم و ماهیت دانشگاه اسلامی"، فصلنامه دانشگاه اسلامی، شماره ، ۱۳۸۱٫
-
- هوشمند، احمد، “تهیه نقشه استراتژی دبیرستان شهید مدنی به روش کارت امتیازی متوازن"، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه امام حسین (ع)، اسفند ۱۳۸۸٫
-
- غفارزادگان، مهشید و فروغی، حمید و کرباسی، نغمهالسادات و وکیلی، کیوان و غفارزادگان، نوید، “عوامل کلیدی موفقیت در حوزه پژوهش و تحقیقات"، چهارمین کنفرانس بین المللی مدیریت، ۱۳۸۵٫
-
- پودینه، شهره، “تجزیه و تحلیل عوامل کلیدی موفقیت “KSF ، ۱۳۸۵٫
-
- Bruno A. Leidecker J., “Identifying and Using Critical Success Factors”, In: Long Range Planning, Vol. 17, No.1, pp. 23-32, 1984.
-
- Rockart, J., Bullen, C., “A Primer on Critical Success Factors”. The Rise of Management Computing. Homewood: Irwin, 1986.
-
- Bullen C., Rockart J., “A primier on critical success factors”, CISR/MIT, 1981.
-
- حسینی، سیدمحمود و پناهی، منیره، “ایجاد مزیت رقابتی در صنعت با رویکرد عوامل کلیدی موفقیت (مطالعه موردی صنعت کاشی ایران)"، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره ۴۵، ۱۴۷-۱۷۸، زمستان ۱۳۸۶٫
-
- موسوی، سیدرضا، “طراحی مدلی ترکیبی جهت تدوین استراتژی در سطح شرکتها"، پژوهش درسی رشته مدیریت تکنولوژی، استاد راهنما حجاریان، دانشگاه علامه طباطبایی، ۱۳۸۸٫
-
- Amberg M., Fichle F., Wiener M., “Background of Critical Success Factor Research”, Working paper, Vol. 10, No.5, pp. 1-7, 2005.
-
- سیروس، کاوه محمد و صبورطینت، امیرحسین، “فاکتورهای بحرانی موفقیت در برنامه ریزی استراتژیک"، شرکت مدیریت و برنامه ریزی صنایع و انرژی مبنا، ۱۳۸۸٫
-
- نفتچی اردبیلی، پروانه و رمزگویان، غلامحسین و فتحی آذر، اسکند و ضعیفی زاده، محمد، “بررسی وضعیت آموزش و پژوهش در دانشکده پزشکی دولتی اردبیل و دانشکده پزشکی آزاد اسلامی واحد اردبیل"، مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، دوره هفتم، شماره دوم، تابستان، صفحات ۱۹۶تا۲۰۲، ۱۳۸۶٫
-
- هاشمی، شهرام، “بررسی مشکلات دانشجویان رشته پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان"، فهرست تشریحی مقالات، پایان نامه ها، طرح ها و خلاصه مقالات آموزش پزشکی کشور، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی، ص ۴۰، ۱۳۷۳٫
- رمزگویان، غلامعلی و همکاران، “ارتقای بهره وری علمی و کاربرد آن در واحد تهران شمال"، طرح تحقیقاتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، معاونت پژوهشی، ۱۳۷۹٫
۱۲- ذبیحی،محمدرضا و مقدسی، علیرضا(۱۳۸۵)، کارآفرینی از تئوری تا عمل، مشهد، نشر جهان نما.
۱۳- زالی ، محمد ؛ مدهوش، مریم و کردنائیخ، ایمان(۱۳۸۶)،ارزیابی مشخصه های کارآفرینی دانشجویان دانشگاه مازندران، فصلنامه مدرس علوم انسانی، ویژه نامه مدیریت،۸۲-۱۱۳٫
۱۴- زالی،محمد و مهدی وند،میلاد(۱۳۹۰)، تاثیر سرمایه فکری بر گرایش کارآفرینانه و عملکرد سازمانی در کسب و کارهای نانو، توسعه کارآفرینی، سال چهارم، شماره ۱۴، صص ۴۷-۶۶٫
۱۵- سهرابی،بابک؛ فروزنده، سکینه و رئیسی ونان،ایمان(۱۳۹۰)،ارائه مدلی جامع برای ارزیابی تسهیم دانش در سازمان های پروژه محور دولتی بر مبنای عوامل انسانی، سازمانی و فنی، مدیریت دولتی، دوره ۳، شماره ۷،۹۵-۱۱۴٫
۱۶- شریفی،سمیه، سلیمی،قادر و احمدی،احمد .(۱۳۸۹)، بررسی رابطه ویژگی شخصیتی با تعهد سازمانی در مدیران و معلمان مدارس ابتدایی، راهنمایی و متوسطه شهرستان خوانسار ،فصلنامه علمی- پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی،سال اول،شماره۴، ،۸۱-۱۰۶٫
۱۷- طالبی، کامبیز و زارع یکتا،محمدرضا(۱۳۸۷)، آموزش کارآفرینی دانشگاهی و نقش آن در ایجاد و توسعه شرکتهای کوچک و متوسط دانش بنیان، توسعه کارآفرینی، سال اول، شماره یک، ۱۱۱-۱۱۳٫
۱۸- فیض، داوود و صفایی،میلاد(۱۳۸۸)،ارزیابی و مقایسه ویژگی های شخصیتی کارآفرینانه دانشجویان دانشکده های مختلف دانشگاه سمنان، فصلنامه انجمن آموزش ایران، سال دوم، شماره دوم، ۱۳۷-۱۵۸٫
۱۹- کوراتکو،دانلد و هاجتس،ریچارد دام(۱۳۸۳)،نگرش معاصر بر کارآفرینی، ترجمه ابراهیم عامل محرابی و محسن تبرائی، جلد اول، مشهد، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
۲۰- مقیمی، محمد؛ خنیفر،حمید و عربی خوان، مریم(۱۳۸۷)،بررسی ارتباط بین سبک شخصیت و اثربخشی مدیریت در مدیران سازمانهای دولتی، نشریه مدیریت دولتی، دوره اول، شماره ۱،۸۷-۱۰۴٫
Refrence:
۱-Abili,kh ; Narenjithani,F; Mokhtarian,F,Rashedi,M.(2011), the role of effectivefactors on organizational knowledge sharing , procedia social and behavioral science,vol.29,No.2, 1701-1706.
۲- Bergeroet,R; Ondersteijn,C ; Seatkamp,H ; Woerkum,C , Huirne,R.(2004), entrepreneurial behavior of dutch farmers under a milk quota system: goals, objectives and attitudes , agricultural systems,vol.80,No.1, 1-27.
۳- Boer, N ;Berends, H ,Baalen, P.(2011), relational models of knowledge sharing behavioral , europian management journal, vol.29,85-97.
۴- Brandstatter, H.(2011), personality aspects of entrepreneuirship; a look at five meta analyses , personality and individual differences,vol.51, 222-230.
۵- Bratko , D; Premuzic , T, Saks, Z.(2006), personality and school performance; incremental validity of self and peer rating over intelligence, personality and individual differences,vol.41,No.3, 131-142.
۶- Dan, D; Schipper , M,Runhaor, P.(2010), Developing a competency based framework for teachers entrepreneurial behavior , teaching and teacher education ,vol.26, 965-971.
۷- Deste, P; Mahdi,S ; Neely,A , Rentocchini , F.(2012), inventors and entrepreneurs in academia ; what types of skills and experience matter? , technovation ,vol.33,No.4, 293-307.
۸- Du ,R ; Ai, SH, Ren, Y.(2007), relationship betweenknowledge sharing and performance ; a survey in xian, china, expert systems with applications,vol.32, 38-46.
۹- Dvir,D ; Sadeh,A , Pines,A.(2010), the fit between entrepreneuirs personalities and the profile of the ventures they manage and business success: an exploratory study, journal of high technology management research ,vol.21,No.2, 43-51.
۱۰- Erdheim, J.(2006), linking the big five personality constructs to organizational commitement, psychology department ,bowling green state university, bowling green, usa.
۱۱- Homayouni , A.(2011), personality traits and emotional intelligence as predicators of learning English and math, department of psychology, bandargaz branch ,Islamic azad university , bandargaz, Iran.
۱۲- Hsu, I.(2008), knowledge sharing practics as a facilitating factor forein improving organizational performance through human capital ; a preliminary test , expertsystems with applications,vol.35, 1316-1326.
۱۳- Huang-sh , Wang, Y.(2011), Entrepreneurial orientation , learning orientation and innovation in small and medium enterpprises , procedia social and behavioral science, vol.24,563-570.
۱۴- Jung-chi, P.(2006), an empirical study of the relationship between knowledge sharing and isit strategic planning, management decision, 105-112.
۱۵- Ko, S, Butler,J.(2007), creativity : a key link to entrepreneurial behavior , Kelley school of business ,vol.25,No.1, 365-372.
۱۶- Kumar,K ; Bakhshi,A.(2010), the five factor model of personality and organization commitement: is there any relationship? , humanity and social science journal , ۲۵-۳۴٫
۱۷- Koellinger, P ;Minniti, M, Schade,ch.(2007), I think I can. I think I can: over confidence and entrepreneurial behavior ,journal of economic psychology,vol.28, 502-527.
۱۸- Levosque,M, Minniti,M.(2006), the effect of aging on entrepreneurial behavior, journal of business venturing,vol.21,177-194.
۱۹- Lin,W.(2008), the effect of knowledge sharing model, expert systems with applications,vol.34, 1508-1521.
۲۰- Parks,L ,Guay,R.(2009), personality, values , and motivation, personality and individual differences,vol.47,No.5, 675-684.
۲۱- Theakson,J; Stewart, Sh ; Dawson, M; Loewen,S, Lehman,D.(2004), big five personality domains predict drinking motives, personality and individual differences,vol.37, 971-984.
۲۲- Tseng, Sh, Huang,J.(2011), the correlation between Wikipedia and knowledge sharing on job performance, expert systems with applications ,vol.38,6118- 6124.
۲۳- Uru,F; Caliskan; Atan,O, Aksu,M.(2011), how much entrepreneurial characteristics matterin strategic decision making? , procedia social and behavioral sciences ,vol.24, 538-562.
۲۴- Verheul,I ;Thurik,R;Grilo,I ,Zwan,P.(2012), Explaining preferences and actual involvement in self employment: gender and the entrepreneurialpersonality, journal of economic psychology,vol.33,325-341.
۲۵- Wang,S ,Noe,A.(2010), knowledge sharing : a reviw and directions for future research, journal of human resource management review,vol.41, 115-131.
۲۶- Wang , Z, Wang,N.(2012), knowledge sharing , innovationand firm performance, expert systems with applications,vol.39, 8899-8990.
۲۷- Weitzel, U ; Urbig ;Desai,S ;Sanders,M , Acs,Z.(2010), the good, the bad and the talented : entrepreneurial talent and selfish behavior, journal of economic behavior and organization,vol.76, 64-81.
۲۸- Yang,H ,Wu,T.(2008), knowledge sharing in an organization, technological forcasting and social change,vol.75 , 1128-1156.
۲۹- Yang,J,(2008), individual attitudes and organizational knowledge sharing, tourism management,vol.29, 345-353.
پیوست ها
۱- پرسشنامه پژوهش
بسمه تعالی
با سلام و احترام خدمت شما پاسخگوی محترم
پرسشنامه حاضر در راستای پژوهشی در قالب پایان نامه دانشجویی تحت عنوان ” بررسی تاثیر شخصیت کارآفرینی در بروز رفتارهای کارآفرینانه با تاکید بر نقش میانجی تسهیم دانش ” تهیه شده است. ضمن تشکر از زمانی که برای پاسخگویی به سوالات پرسشنامه زیر اختصاص می دهید، همکاری صادقانه شما برای محقق مغتنم بوده و در اجرای هرچه بهتر پژوهش، یاری خواهد رساند. شایان ذکر است که این اطلاعات مورد استفاده علمی قرار خواهد گرفت و نیازی به ذکر نام نیست.
باتشکر
ژاله حیدری
دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه سمنان
بند مزبور مؤیّد این نظر است که یکی از عناصر موجود در ایجاب باید شرایط مربوط به بیمه کالا باشد؛چرا که در هر صورت یا بایع باید از عهده بیمه کالا بر آید و یا این که مشتری اقدام به بیمه کالا نماید.
بند دوم:شرایط و زمان انتقال خطر(ضمان معاوضی)
در حقوق بین الملل،در مقرّرات کنوانسیون،مواد ۶۶ الی ۷۰ به بحث ضمان معاوضی اختصاص یافته که ذیلاً به مواد مربوطه اشاره خواهیم نمود.
ماده ۶۶ کنوانسیون:
تلف یا خسارت وارده بر کالا،بعد از انتقال ضمان معاوضی(ریسک) به خریدار،موجب برائت وی از ایفاء تعهدش مبنی بر پرداخت ثمن نمی شود؛مگر این که تلف یا خسارت مذکور ناشی از فعل یا ترک فعل فروشنده باشد.
در کنوانسیون کلمه ریسک[۱۸۴](ضمان معاوضی) در معنای مضیّق و بیشتر سنتی، وقوع زیانی که حادث شده، از هرگونه صدمات به کالا، که ناشی از فعل یا ترک فعل طرف دیگر قرارداد نباشد،به کار برده شده است.در این معنا، ضمان معاوضی(ریسک)در یک لحظه معیّن به خریدار منتقل می شود؛ یعنی این که در آن لحظه خریدار باید عواقب زیانهای احتمالی(تلف یا خسارت)را به عهده بگیرد؛به عبارتی خریدار باید:
الف)-به موجب قرار داد تعهدات خود را ایفا نماید حتّی اگر مبیعی که فروخته شده تلف شده یا زیان دیده باشد؛و
ب)-مشارالیه حقّی بر فروشنده که منتّج از عدم ایفاء تعهد فروشنده و ناشی از چنان تلف یا خساراتی باشد،ندارد.به ویژه این که خریدار باید ثمن را تأدیه کند و کالای تقدیمی را تا حدودی که باقی مانده است قبض کند.
ماده ۶۷ کنوانسیون:
۱-اگر قرار داد بیع متضمن حمل کالا باشد و فروشنده ملزم به تسلیم آنها در محل معیّنی نباشد ضمان معاوضی(مخاطره و ریسک)وقتی به خریدار منتقل می شود که کالا مطابق قرارداد بیع به اوّلین حمل و نقل کننده جهت ارسال به خریدار تسلیم شود.در صورتی که فروشنده ملزم به تسلیم کالا به متصدی حمل و نقل در محل معیّنی باشد تا زمانی که کالا تسلیم متصدی حمل و نقل در محل مزبور نشود ضمان به خریدار منتقل نمی شود.این واقعیّت که به فروشنده اجازه داده شده تا اسناد کنترل کننده واگذاری مبیع را در اختیار داشته باشد اثری در انتقال ضمان نخواهد داشت.
۲-معهذا،ضمان کالا به خریدار منتقل نمیشود مگر این که کالا به وضوح،خواه از طریق علامتگذاری بر روی آن، یا با اسناد بارنامه یا از طریق اعلام به خریدار و یا از طریق دیگری،برای قرارداد تخصیص داده شده باشد.
اهمیّت عملی انتقال ضمان به نحوی است که معمولاً در متن قرارداد بر روی آن توافق می شود،خواه به وسیله ذکر صریح در قرارداد یا با بهره گرفتن از اصطلاحات تجاری.[۱۸۵]بنابراین مقرّرات مواد ۶۷تا۶۹کنوانسیون فقط در صورتی اعمال می شوند که توافقی بین طرفین حاصل نشده باشد.
ماده ۶۸کنوانسیون:
ضمان کالای فروخته شده در اثناء حمل و نقل،از تاریخ انعقاد قرارداد به خریدار منتقل می شود. با این وجود،اگر اوضاع و احوال ایجاب کند،ضمان از تاریخی به خریدار منتقل می شود که کالا به متصدی حمل و نقل که اسناد مربوط به قرارداد حمل و نقل را صادر می کند،تسلیم می شود.علیرغم این،اگر فروشنده در زمان انعقاد قرارداد نسبت به تلف کالا یا خسارت وارده به آن مطّلع بوده یا باید اطلاع میداشت و مراتب را برای خریدار افشا ننموده باشد، ضمان تلف یا خسارت وارده بر عهده وی خواهد بود.
این مادّه در موردی بحث می کند که، کالا در زمان انعقاد قرارداد بیع در حال حمل و نقل بوده و پس از رسیدن به مقصد، معلوم شود که کالا خسارت دیده است؛در این مورد بند ۱ از ماده ۶۷ کنوانسیون اعمال نمی گردد؛زیرا وقتی که کالا به متصدی حمل و نقل تسلیم می شود، این تسلیم به دلیل حمل کالا برای خریدار نبوده است.
ماده ۶۹ کنوانسیون:
۱-در غیر از موارد مندرج در مواد ۶۷و۶۸،ضمان هنگامی به خریدار منتقل می شود که کالا را قبض کند یا چنان چه در موعد مقرّر آن را قبض ننماید،از تاریخی که کالا در اختیار وی قرار می گیرد و او با عدم توفیق در قبض کالا، مرتکب نقض قرارداد می شود.
۲-معهذا،چنان چه خریدار ملزم به قبض کالا در مکانی غیر از محل تجارت فروشنده باشد،ضمان هنگامی منتقل می شود که، موعد تسلیم فرا رسیده و خریدار هم به این امر که کالا در آن محل در اختیارش قرار داده شده،وقوف داشته باشد.
۳-در صورتی که قرارداد راجع به کالایی باشد که هنوز مشخص نگردیده،فرض بر این است که کالا تا زمانی که به وضوح برای قرارداد تخصیص داده نشده در اختیار خریدار قرار نگرفته است.
ماده ۷۰ کنوانسیون:
چنان چه فروشنده مرتکب نقض اساسی قرارداد شده باشد، مواد۶۷،۶۸و ۶۹صدمه ای به طرق جبران خساراتی که به موجب نقض قرارداد در اختیار خریدار است وارد نمی کند.
ماده مزبور اثر نقض قرارداد توسط فروشنده بر انتقال ضمان را بررسی می کند.رابطه بین طرق جبران خسارت با وقوع ریسک و مخاطره (ضمان) رامی توان با مثال ذیل روشن نمود:
قراردادی برای فروش و بارگیری ۵۰۰دستگاه کمپرسور یخچال بین فروشنده و خریداری منعقد و مقرّر شده ضمان هنگامی منتقل می شود که کمپرسورهایِ مورد قرارداد، تحویل اوّلین حمل و نقل کننده شوند.خریدار متوجّه می شود که ۲۰۰ دستگاه از کمپرسورها در اثر آب دریا صدمه دیده و از ۳۰۰ دستگاه باقیمانده پنج عدد نقص فنّی دارند. فرض می کنیم که نقص فنی این ۵ عدد منجر به نقض اساسی قرارداد نمیشود. خریدار در رابطه با خسارت وارده از طریق آب دریا علیه فروشنده اقدامی نمینماید؛ زیرا قبل از ورود خسارت ضمان منتقل شده و فروشنده مسئولیّتی در این خصوص ندارد؛ امّا این امر مانع از آن نیست که خریدار نتواند یکی از طرق جبران خسارت در نقص غیر اساسی را که عبارتند از: تعمیر کالا، مشروط بر این که نامعقول نباشد (بند۳ ماده ۴۶ کنوانسیون)[۱۸۶] تقلیل ثمن (ماده ۵۰ کنوانسیون)[۱۸۷]و پرداخت خسارت (ماده ۷۴ کنوانسیون)[۱۸۸] را از فروشنده درخواست ننماید.
حالا مثال مذکور را در قالب نقض اساسی قرارداد بررسی می کنیم:
هنگام قبض کمپر سورها که ۲۰۰ دستگاه از آنها از آب دریا صدمه دیده اند و هم چنین نصف ۳۰۰ دستگاه باقی مانده هم دارای نقص فنّی میباشند. فرض می کنیم که نفس عدم انطباق، نقض اساسی قرارداد محسوب میشود؛ بنابراین علاوه بر قابل حصول بودن طرق جبران خسارتی که در مثال بالا آورده شد، خریدار میتواند چنانچه مانع دیگری وجود نداشته باشد یا از فروشنده بخواهد که کالای جانشین تحویل دهد، یا قرارداد را فسخ کند. فسخ قرارداد اثر مهمّی در باز گرداندن ضمان معاوضی به فروشنده دارد.فروشنده نمیتواند از بابت ثمن ادعایی کند، آن هم نه تنها در رابطه با ۳۰۰ دستگاه باقی مانده، بلکه در رابطه با ۲۰۰ دستگاهی که با آب دریا خسارت دیده است.
بنابراین، ماده ۷۰ کنوانسیون در رابطه با این است که ضمانی که به موجب مواد ۶۷،۶۸ یا ۶۹ منتقل شده، مانعی نیست که آن ضمان در اثر فسخ که یکی از طرق جبران خسارت است به فروشنده باز گردد.[۱۸۹]
گفتار دوم:مندرجات ایجاب صحیح درحقوق مدنی ایران
در حقوق داخلی به علّت کثرت نهاهای حقوقی و تنوع عقودی که مورد توافق قرار میگیرد، عناصر اساسی و اصلی عقد فرق می کند و طرفین باید با توجّه به ماهیّت و شرایط انعقاد هر یک از عقود در مورد مسائل و شرایط خاص آن عقد تراضی نموده و آن را در قلمرو قصد مشترک خود قرار دهند.
چنانکه در عقد بیع، ممکن است چگونگی پرداخت ثمن و تسلیم مبیع و تضمینی که فروشنده از سلامت آن و مالکیّت خود می کند، به قانون و عرف واگذار شود؛ ولی دو طرف باید در تعیین مبیع و ثمن خود تصمیم بگیرند و بدانند که چه چیزهایی را مبادله می کنند (ماده ۳۳۹ قانون مدنی)[۱۹۰] ایجاب خرید یا فروش نیز باید حاوی این عناصر مبادله باشد و گرنه پذیرفتن آن هیچ التزامی به وجود نمیآورد و در واقع دعوت به مذاکره برای خرید و فروش است.
ماده ۳۴۲ قانون مدنی نیز پس از ماده ۳۳۹ همان قانون که توافق در مبیع و ثمن را از جمله عناصر اصلی و اساسی عقد می داند که باید در ایجاب مشخص باشد؛ مقدار، جنس و وصف مبیع را نیز از جمله مواردی می داند که باید معلوم باشد و چنین اشعار می دارد:“مقدار و جنس و وصف مبیع باید معلوم باشد و تعیین مقدار آن به وزن یا کیل یا ذرع یا مساحت یا مشاهده تابع عرف بلد است.”
ولی از آنجا که در ماده ۳۳۹ قانون مدنی بطور کلّی، از مبیع به عنوان عنصر اصلی نام برده است؛ لذا میتوان ماده ۳۴۲ قانون مدنی توصیفی در این خصوص دانست و آن را مکمّل ماده ۳۳۹ قلمداد نمود.
بند اول:شرایط مربوط به بیمه کالا
قرار داد بیمه (بیمه نامه) یک قرارداد عادی است که به وسیله آن در قبال پرداخت حق بیمه، شرکت بیمه خود را متعهد می کند که خسارت احتمالی شخص بیمه گذار را در مقابل خطری که خود را در جهت آن بیمه کرده است، جبران کند.
در ماده اول قانون بیمه ایران مصوب۱۳۱۶ بیمه این گونه تعریف شده است:
“بیمه عقدی است که به موجب آن یک طرف تعهد می کند در ازاء پرداخت وجه یا وجوهی از طرف دیگر در صورت وقوع یا بروز حادثه،خسارت وارده بر او را جبران نموده و یا وجه معینی بپردازد.”
به نظر می رسد در حقوق مدنی ایران همانند مقرّرات کنوانسیون،در خصوص این که ایجاب باید متضمّن شرایط مربوط به بیمه کالا باشد یا خیر؟سخنی به میان نیامده است؛لکن چون معاملات داخلی گستردگی معاملات و روابط بین المللی را نداشته،بیمه کالا الزامی به نظر نمی رسد و بیشتر به توافق طرفین بر میگردد.
بند دوم:شرایط و زمان انتقال خطر(ضمان معاوضی)
سؤالی که در ابتدا در خصوص ضمان معاوضی مطرح می گردد این است که آیا درست است که ضمان معاوضی به عهده خریدار باشد یا این که با تلف مبیع، خریدار نیز از تعهداتی که داشته است بری می شود؟ در صورتی که خریدار از تعهداتی که داشته بری گردد، باید ببینیم که تلف مبیع از چه لحظه ای عقد را منحل می سازد:از زمان تلف یا از ابتدا؟
پاره ای ازحقوقدانان[۱۹۱]بر این عقیده اند که وقتی تملیکی بودن بیع پذیرفته شد،تحمیل ضمان معاوضی بر خریدار از لوازم آن است؛ به بیان دیگر چون در اثر عقد بیع خریدار مالک مبیع می شود،پس اگر مال تلف شود خریدار است که مال خویش را از دست می دهد؛چون تعهد اصلی فروشنده انتقال مبیع است که انجام شده و اجرای آن در عالم خارج، نباید علت تعهد خریدار به پرداخت ثمن به شمار رود.لکن بعضی دیگر از حقوقدانان[۱۹۲] این عقیده را رد نموده و بر این نظرهستند که چون هدف نهایی در تمام معاملات معوّض اجرای تعهد است نه ایجاد آن؛ بنابراین چنانچه مبیع تلف شود،اجرای تعهد فروشنده که انتقال مبیع است غیر ممکن می گردد؛لذا باقی ماندن تعهد خریدار که تسلیم ثمن است بر خلاف خواست مشترک طرفین است؛ به عبارتی همین که یکی از دو تعهد از بین رفت،تعهد متقابل آن نیز منتقی می گردد.
به نظر این عقیده صحیح می باشد و با مقرّرات قانون مدنی ما مطابق می باشد؛زیرا همانگونه که ماده ۳۸۷ قانون مدنی مقرّر نموده:”اگر مبیع قبل از تسلیم بدون تقصیر و اهمال از طرف بایع تلف شود،بیع منفسخ و ثمن باید به مشتری مسترد گردد،مگر این که بایع برای تسلیم به حاکم یا قائم مقام او رجوع نموده باشد که در این صورت تلف از مال مشتری خواهد بود.”بنابراین،دور از انصاف است که قبل از تسلیم مبیع به مشتری،ضمان معاوضی به خریدارتحمیل گردد.
امّا در خصوص سؤال آخر مبنی بر این که انحلال عقد از زمان تلف است یا از ابتدا؟باید گفت:با توجّه به ماده ۳۸۷ قانون مدنی که عقد را از هنگام تلف مبیع منسخ دانسته،انحلال عقد از زمان تلف است نه از ابتدای عقد. ظاهر موّاد ۴۸۳ [۱۹۳]و۶۴۹ [۱۹۴]نیز این مطلب را تأیید می نماید.
در خصوص انتقال ضمان معاوضی به نظر می رسد، حقوق مدنی ایران تا حدودی با کنوانسیون موافق میباشد؛ زیرا کنوانسیون انتقال ضمان به خریدار را موقعی می داند که کالا به اوّلین حمل و نقل کننده جهت ارسال به خریدار تسلیم گردد و در صورتی که کالا می بایست در محل معیّنی به متصدی حمل و نقل تسلیم گردد،ضمان هنگامی انتقال پیدا می کند که کالا در همان محل به متصدی حمل و نقل تسلیم گردد و چنانچه در قرارداد مقرّر گردیده باشد که خریدار باید کالا را در محلی غیر از مکان تجارت فروشنده تحویل بگیرد، ضمان هنگامی به خریدار منتقل می شود که موعد تسلیم کالا فرا رسیده باشد و در غیر از این موارد ضمان هنگامی منتقل می شود که خریدار کالا را قبض نماید؛امّا در صورتی که کالا را قبض ننماید، ضمان موقعی منتقل می شود که کالا تحت اختیار خریدار قرار گیرد.بنابراین ملاحظه می گردد که تنها در قسمت اخیر است که کنوانسیون با حقوق مدنی ایران موافق می باشد؛ زیرا برابر ماده ۳۸۷ قانون مدنی ضمان بعد از تسلیم کالا به خریدار منتقل می شود.
فصل سوم: زوال ایجاب
ایجاب به عللی ممکن است خود به خود از بین برود،بدون این که نیازی به رجوع از آن باشد.حال این علل را در دو مبحث تحت عنوان اسباب زوال ایجاب در کنوانسیون و حقوق مدنی ایران بررسی می نماییم.
مبحث اول:اسباب زوال ایجاب از دیدگاه کنوانسیون
مطابق موّاد ۱۷ و بند ۲ ماده ۱۸ کنوانسیون،که به ترتیب مقرّر نموده:“ایجاب حتّی اگر غیر قابل رجوع باشد، از هنگامی که ردّ آن از سوی مخاطب به ایجاب کننده واصل می گردد، منتفی می شود.”و نیز“قبول ایجاب از لحظه ای که اعلام رضا به ایجاب کننده واصل می گردد، نافذ می شود. هر گاه اعلام رضا ظرف مدّتی که ایجاب کننده تعیین نموده یا در صورت عدم تعیین مدّت، ظرف یک مدّت متعارف به وی واصل نگردد،قبول نافذ نخواهد بود…" در دو مورد اعتبار ایجاب از بین می رود:
۱.مخاطب ایجاب را رد کند؛
۲.مدّتی که برای قبول،خواه از طرف ایجاب کننده و یا به طور متعارف معیّن شده است،منقضی گردد.
حال دو مورد فوق را طی دو گفتار بررسی می نماییم:
گفتار اول:ردّ ایجاب از ناحیه مخاطب
در صورتی که،مخاطب ایجاب را رد نماید،اعتبار ایجاب از بین می رود؛اعّم از این که ایجاب به صورت غیر قابل رجوع باشد و یا قابل رجوع.البتّه برای این که رد ایجاب مؤثّر باشد،باید به ایجاب کننده برسد.(ماده ۱۷ کنوانسیون)
در خصوص این ماده باید گفت:چون در ماده ۱۸ کنوانسیون چنین مقرّر گردیده:“قبول ایجاب در لحظهای که اعلام رضا به پیشنهاد دهنده (ایجاب کننده) می رسد،نافذ می گردد.”بنابراین،اگر ابتدا قبول ایجاب به مخاطب برسد و سپس ردّ آن،این ردّ تأثیری در بی اعتباری ایجاب ندارد؛زیرا در زمانی که قبول به ایجاب کننده رسیده عقد محقق گردیده و دیگر ردّ بعد از آن مسموع نیست.
گفتار دوم:انقضای مدّتی که برای اعلام قبول معیّن شده است