نسبت های مالی به كاربر اجازه می دهند تا داده های مربوط را خلاصه سازی كرده و به منظور تامین اطلاعات معنا دار در جهت تصمیم گیری تحلیل كنند(سینگ و اشمیگال2002).
استفاده از اطلاعات مالی به دلیل عینی بودن و قابل اتکا بودن برای ارزیابی عملکرد شرکت ها و صنایع ممکن است از دیگر شاخص های کمی و کیفی مناسب تر باشد. بنابراین هدف این پژوهش ارائه و پیشنهاد مدل تصمیم گیری چند معیاره برای سنجش و مقایسه عملکرد مالی شرکت های صنعت انبوه سازی فعال در بورس تهران می باشد. این شرکت ها با توجه به نسبت های مالی تعیین شده در مدل مورد نظر، مقایسه و بررسی می شوند و سپس با کمک این اطلاعات مالی و استفاده از تکنیکهای پرکاربرد تصمیم گیری چند شاخصه، می توان عملکرد مالی شرکت های برتر را مشخص کرد. تصمیم گیری یکی از مهمترین و اساسی ترین وظایف مدیریت است و تحقق اهداف سازمانی به کیفیت آن بستگی دارد. در اغلب تصمیمگیری ها مدیران به جای یک معیار خواستار بهینه کردن مقدار چندین معیار اعم از کیفی و کمی هستند. به همین منظور مدیران از تصمیم گیری چند معیاره استفاده می کنند. در این راستا به دنبال پاسخ به این سئوال اساسی هستیم که: چگونه می توان از تکنیک تصمیم گیری چند معیاره برای ارزیابی عملکرد مالی شرکت های انبوه سازی در بازار بورس سهام استفاده کرد؟
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق
محیط تجاری امروز به شدت تحت تأثیر رقابت میان شرکتها و تغییرات سریع تکنولوژی و تغییر مداوم در خواستهها و نیازهای مشتریان است. مشتریان به طور روزافزون برای کسب محصولات و خدمات بهتر به شرکتها فشار میآورند و شرکتها برای کسب مزیت رقابتی و توفیق در این محیط متلاطم باید مشتریان و خواستهها و نیازهای آنان را در مرکز توجه و فعالیت های کسب و کارشان قرار دهند(فاریابی و همکاران، 1390، ص 132).
بر این اساس یکی از مهمترین عوامل در ارائه خدمات مطلوب بیشتر، ایجاد عملکرد مالی در سازمان میباشد (سرمد سعیدی، جمشیدیان، 1392، ص 93). بازار بورس به عنوان نماد بخش مولد اقتصاد کشور که در واقع هدف تجهیز منابع پولی برای فعالیت های مولد را دنبال می کند در طی دهه گذشته بازار سهام تهران از نظر حجم و ارزش معاملات و تعداد شرکت های فعال رشد زیادی داشته است اما بررسی داده ها و اطلاعات مربوط به این بازار نشان می دهد که نوسانات و تلاطم بازار زیاد بوده و در برابر شوک ها حساسیت زیادی از خود نشان داده است که این موضوع می تواند در بلند مدت اثرات منفی بر رونق این بازار داشته باشد. میزان بازدهی در بورس اوراق بهادار ایران در طی چندین سال اخیر از رشد مناسبی برخوردار بوده است و به دلیل رابطه بین ریسک و بازدهی سبب می شود که میزان ریسک در بورس اوراق بهادار نیز قابل توجه بوده و این نیز خود باعث می شود که سرمایه گذاران از ورود به این بازار خودداری کنند. (صادقی،1393،ص173)
1-4- اهداف تحقیق
- تعیین شاخص های ارزیابی عملکرد شرکت های انبوه سازی خاص در بازار بورس
- اولویت بندی و تعیین اهمیت هر یک از شاخص های ارزیابی
- رتبه بندی شرکت های انبوه سازان حاضر در بازار بورس و دستیابی به توافق تکنیک ها
1-5- سئوالات تحقیق
- چه معیارهایی در ارزیابی عملکرد شرکت های انبوه سازی اهمیت دارند؟
- معیارهای ارزیابی از نظر اهمیت چه اولویت بندی دارند؟
- نتایج ارزیابی شرکت ها با توجه تکنیک های پرکاربرد تصمیم گیری چگونه است؟
1-6- تعاریف نظری متغیرهای تحقیق
1-6-1- عملکرد مالی
تعریف نظری: عملکرد در لغت یعنی حالت یا کیفیت کارکرد. بنابراین، عملکرد سازمانی یک سازه ی کلی است که بر چگونگی انجام عملیات سازمانی اشاره دارد و عملکرد مالی شامل كلیه درآمدها و هزینههای شناسایی شده باید در صورت سود و زیان یا صورت سود و زیان جامع منعكس شود.
1-6-2- بورس
تعریف نظری: بورس یک کلمه فرانسوی است ودر اصطلاح به معنای بازار است،که در فرهنگ لغات در برابر کلمه مبادله آمده است. بورس اوراق بهادار بازار رسمی و سازمانیافته سرمایه است که در آن خرید و فروش سهام شرکتها و اوراق بهادار دولتی یا موسسات معتبر خصوصی، تحت ضوابط، قوانین و مقررات خاصی انجام میشود. تعیین قیمت سهام در بورس، بر اساس عرضه و تقاضا صورت میگیرد. در بورس اوراق بهادار، یک سرمایهگذار میتواند با سرمایه هرچند کوچک خود، در شرکتهای پذیرفتهشده در بورس سرمایهگذاری نماید. بورس اوراق بهادار به معنی یک بازار متشکل و رسمی سرمایه است که در آن خرید و فروش سهام شرکتها یا اوراق قرضه دولتی یا موسسات معتبر خصوصی، تحت ضوابط و قوانین و مقررات خاصی انجام میشود.
1-7- قلمرو تحقیق
1-7-1- قلمرو موضوعی:
تحقیق حاضر از نظر موضوعی در حوزه ارزیابی عملکرد قرار دارد و به بررسی کاربرد تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره برای ارزیابی عملکرد مالی شرکت های انبوه سازی در بازار بورس سهام می پردازد.
1-7-2- قلمرو مکانی:
قلمرو مکانی این تحقیق بازار بورس سهام ایران است.
1-7-3- قلمرو زمانی: